Latest
Видео
2023 оны арван хоёрдугаар сарын 03
2023-2027 онд Монгол Улсын хөгжлийг дэмжих НҮБ-ын байгууллагуудын хамтын дэмжлэг
Дэлгэрэнгүй
Хэвлэлийн мэдээ
2023 оны гуравдугаар сарын 17
Монгол Улсын Засгийн газар болон НҮБ-ын хамтарсан удирдах хорооны хуралдаан боллоо
Дэлгэрэнгүй
Хэвлэлийн мэдээ
2023 оны гуравдугаар сарын 07
Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдөрт зориулсан Монгол Улс дахь НҮБ-ын мэдэгдэл
Дэлгэрэнгүй
Latest
Монгол Улс дахь Тогтвортой хөгжлийн зорилгууд
Тогтвортой хөгжлийн зорилгууд нь дэлхий дахинаа ядуурлыг устгаж, эх дэлхий, байгаль орчноо хайрлан хамгаалах, энэ дэлхийн өнцөг булан бүрт буй хүн бүр энх тайван, хөгжил цэцэглэлтэд хүрэх боломжийг олгоход дуудсан уриалга юм. Монгол Улс дахь Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага нь дараах Тогтвортой хөгжлийн зорилгуудыг хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна. Үүнд:
Өгүүлэл
2022 оны арван хоёрдугаар сарын 22
2022 оны тойм: Монгол дахь НҮБ-ын онцлох 10 үйл явдал
2023-2027 онд хэрэгжүүлэх Тогтвортой хөгжлийн хамтын ажиллагааны хүрээ баримт бичигт гарын үсэг зурав.
Монгол Улсын Засгийн Газар болон Монгол Улс дахь Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага ирэх таван жилийн хугацаанд НҮБ болон Монгол Улсын хөгжлийн хамтын ажиллагааг стратегийн чиглэлээр хангах үндсэн баримт бичигт гарын үсэг зурлаа.
2023-2027 онд Монгол Улсад хэрэгжүүлэх НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн хамтын ажиллагааны хүрээ (ТХХАХ) нь Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн “Алсын Хараа 2050” бодлогод тусгагдсан үндэсний хөгжлийн тэргүүлэх чиглэл болон НҮБ-ын хөгжлийн тогтолцооны шинэчлэлтэй нягт уялдсан юм. Энэхүү баримт бичигт гарын үсэг зурснаар Монгол Улсын Засгийн Газар болон НҮБ нь Монгол Улсыг хүртээмжтэй, гамшигт тэсвэртэй, тогтвортой хөгжил бүхий эрүүл, аюулгүй орчин, хууль дээдлэх ёс, хүний эрхийн харилцан шүтэлцээг хангасан улс болон хөгжихөд хувь нэмэр оруулан, хамтран ажиллахаа батламжлав.
НҮБ-ын өндөр дээд түвшний айлчлалууд
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүхийн урилгаар НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерреш Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийв. Түүний энэхүү айлчлал нь Монгол Улсыг НҮБ-ын үнэ цэнтэй түнш, “энх тайвны бэлгэ тэмдэг” бөгөөд НҮБ-ын үйл ажиллагаанд асар чухал хувь нэмэр оруулагч гэдгийг онцолсон үйл явдал боллоо. Мөн НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын Энхийн ажиллагаа хариуцсан орлогч Жан Пьер Лакруа энэ оны 6-р сард Монголд айлчилж, Монгол Улсын Батлан хамгаалах яамнаас зохион байгуулсан Олон улсын энхийг сахиулагч эмэгтэйчүүдийн бага хуралд оролцсон юм. Түүнчлэн, ЮНЕСКО-гийн Ерөнхий захирал Одри Азулейгийн Монгол Улсад хийсэн айлчлал НҮБ болон Монгол Улсын боловсрол, шинжлэх ухаан болон соёлын салбарын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэхэд түлхэц боллоо.
ТХЗ-уудыг үндэсний хөгжлийн тэргүүлэх зорилго болгох нь
НҮБ нь Тогтвортой хөгжлийн зорилгуудыг тус хөгжлийн хөгжлийн тэргүүлэх зорилт болгон хэрэгжүүлэхэд ихээхэн анхаарал тавьж ажиллалаа. Төр, хувийн хэвшлийн болон иргэний нийгмийн төлөөлөл болох 150 гаруй түнш байгууллагууд Нийслэлийн төв талбайд нэг дор цуглаж, ТХЗ-уудад чиглэсэн үйл ажиллагаагаа олон нийтэд танилцуулсан юм. SDG Open Day өдөрлөг нь Монгол улс нь ТХЗ-ыг хэрэгжүүлэх чиглэлээр өнөөг хүртэл хийж бүтээсэн ололт амжилтыг танилцуулахын зэрэгцээ 2030 хүртэл хийх хамтын ажиллагааг хөхиүлэн дэмжсэн үйл явдал байв. ТХЗ-уудын хэрэгжилтийг хурдасгахын тулд ТХЗ-ыг нутагшуулж, тэдгээрийн үндэсний хэмжээний зорилтууд болон шалгуур үзүүлэлтүүдийг бий болгохыг ихээхэн чухалчилдаг. Тухайлбал, Дархан-Уул, Орхон, Дундговь зэрэг аймгууд энэхүү ТХЗ-уудыг бүс нутгийнхаа хөгжлийн төлөвлөгөөнд нутагшуулан тусгах ажлыг эхлүүлж, уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх зэргээр манлайлан оролцож байна.
"Хувьсаж буй боловсрол" дээд хэмжээний чуулга уулзалтад Монгол Улс амжилттай оролцлоо
Монгол Улсын боловсролын салбарт анх удаа Боловсрол, шинжлэх ухааны яамнаас зохион байгуулсан тус салбарын оролцогч талуудын үндэсний хэмжээний хэлэлцүүлгээр боловсролын салбарын шинэчлэл хувьслын талаар өргөн хүрээнд хэлэлцлээ. НҮБ-ын Суурин Зохицуулагчийн манлайлал дор НҮБ-ын Хүүхдийн Сан болон ЮНЕСКО-гоос дэмжлэгтэйгээр Монгол Улс 2022 оны 9-р сард НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейгийн үеэр зохион байгуулагдсан “Хувьсаж буй боловсрол” дээд хэмжээний чуулга уулзалт дээр боловсролын салбар дахь цахим шилжилтийн дутагдалтай талуудыг арилгахад чиглэсэн өвөрмөц санаачилгаа амжилттай танилцуулсан юм.
Глобал цахим шилжилтийн яриа хэлэлцээ
Монгол дахь НҮБ Монгол Улсын Цахим Хөгжил, Харилцаа Холбооны Яамтай (ЦХХХЯ) хамтран 5 тивийн 30 гаруй улсын 400 гаруй оролцогчдыг хамруулсан 'Глобал дижитал хэлэлцүүлэг' цахим арга хэмжээг дэлхийд анх удаа зохион байгууллаа. Уг арга хэмжээний үеэр нийтдээ 800 орчим оролцогчид үндсэн болон салбар хэлэлцүүлэгт оролцсон. Уг арга хэмжээ нь Монгол болон бусад оролцогч орнуудын хувьд ТХЗ-уудын хэрэгжилтийг хурдасгахын тулд улс орныхоо түвшинд дижитал шилжилтийг хэрэгжүүлж буй туршлага, тулгарч буй сорилт бэрхшээлүүд болон оновчтой шийдлүүдийг харилцан солилцох талбар болсон юм.
КОВИД-19-ийн олон эх сурвалжит тандалтын тогтолцоог бий болголоо
Монгол дахь НҮБ Монгол Улсын КОВИД-19 цар тахлын хариу арга хэмжээ болон урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг бэхжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлсээр байна. ДЭМБ-ын Монгол улсын хэмжээнд нийт 700 гаруй улсын эрүүл мэндийн байгууллагууд болон 28 хувийн өмчит эмнэлгийн эрүүл мэндийн үйлчилгээний өдөр тутмын нэгдсэн мэдээлэл, датад үндэслэн яаралтай нөхцөлд эмнэлгийн орны зохицуулалт хийх, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний нөөц бололцоог тодорхойлох зэрэг чухал шийдвэрүүдийг гаргах үйл явцад ашиглаж байна.
Олон улсын энхийг сахиулагч эмэгтэйчүүдийн бага хурал
Монгол Улс “Энхийг сахиулах ажиллагаанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэх нь” сэдэвт Олон улсын бага хурлыг 2022 оны 6-р сард Улаанбаатар хотноо зохион байгууллаа. Нийт 30 гаруй улсын энхийг сахиулагч эмэгтэйчүүд оролцсон уг бага хурал нь дэлхийн энхийг сахиулах ажиллагаан дахь жендэрийн ялгаатай байдлыг бууруулахад энхийг сахиулах ажиллагаанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэхэд анхаарал хандуулав. Монгол Улсын хувьд НҮБ-ын Энхийг сахиулах ажиллагааны уриалгыг дагаж, 2027 он гэхэд энхийг сахиулах ажиллагаанд оролцож буй эмэгтэйчүүдийнхээ хувь хэмжээг 15 хувиар нэмэгдүүлэх амлалт өгсөн байна.
Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг хамтын ажиллагаа ба залуучуудын оролцоо
Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам зэрэг тэргүүлэх түншүүдийн хамт Монгол дахь НҮБ уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулж, гараг дэлхийгээ аврах арга хэмжээнд залуучуудын оролцоо, манлайллыг дэмжихэд чиглэсэн далайцтай олон арга хэмжээг авч хэрэгжүүллээ. Монгол дахь НҮБ-ын Нийгэмлэгийн Байгаль орчны манлайллын хөтөлбөрийн дэмжлэгтэй залуучуудын төлөөлөл Уур амьсгалын өөрчлөлтийн асуудлаарх дэлхийн удирдагчдын дээд хэмжээний 27-р бага хурал (COP27) дээр Монголын залуучуудын дуу хоолойг тодотгон хүргэсэн юм. Энэ оны 8-р сард Эрдэнэт хотод зохион байгуулагдсан “Үндэсний тодорхойлсон хувь нэмэр: Уур амьсгалын өөрчлөлт ба хотууд” форум зэрэг хурал зэрэг нь бид салбар дундын зохицуулалтыг бэхжүүлж, ногоон санхүүжилт, технологи, инновац болон шийдлүүдийг хэрхэн дэмжиж ажилласны жишээ юм.
Жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах чиглэлээр үйл ажиллагаагаа эрчимжүүлэв
Хүний суурь эрх болох жендэрийн эрх тэгш байдал нь Монгол дахь НҮБ-ын тэргүүлэх зорилго байсаар ирсэн билээ. Орон даяар шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн манлайллыг дэмжихийн тулд НҮБ-ын Хөгжлийн Хөтөлбөрийн манлайллаар Монгол дахь НҮБ нь нэн шаардлагатай чадавх бэхжүүлэх үйл ажиллагааны үр шимийг орон нутагтаа болон нийт нийгэмдээ жинтэй нөлөөлөл үзүүлэх боломжтой манлайлагч эмэгтэйчүүд болон улс төрчид, залуу сонгогчид, улс төрийн намын гишүүд, сэтгүүлчид, хэвлэл мэдээллийн ажилтнууд зэрэг 27,000 гаруй хүн шууд хүртсэн байна.
Үүний зэрэгцээ, НҮБ-ын төрөлжсөн байгууллагууд бүхий оролцогч талуудыг уриалан, Монгол Улсад жендэрт суурилсан хүчирхийлэлтэй тэмцэх аяныг хамтран хэрэгжүүлсээр, эл гэмт хэргийг таслан зогсоохын төлөө хүн нэг бүр хүчтэй дуу хоолойгоо өргөхийг уриалсан юм. Үүний дүнд, 260 гаруй төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагын 34,000 гаруй хүн энэ жилийн аянд нэгдэж, жендэрийн хэвшмэл ойлголтыг таслан зогсооход чиглэсэн янз бүрийн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлж, олон нийтийн цахим сүлжээ, уламжлалт хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, интернэт сүлжээ болон бусад сувгаар 1.3 сая гаруй хүнд шууд хүрч ажиллалаа.
НҮБ-ын агентлагуудын хүч хавсарсан хамтарсан хөтөлбөрүүд амжилттай хэрэгжиж дууслаа
Бидний онцлох амжилтуудын нэг болох НҮБ-ын тогтолцооноос Монгол Улсад үзүүлж буй хөгжлийн дэмжлэгийг өөр хоорондоо уялдсан, нэгдмэл байдлаар хэрэгжүүлсэн томоохон хөтөлбөрүүдийг онцолж байна. Үүний нэг нь Монгол Улсад ТХЗ-уудыг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай хөрөнгө нөөцийг дайчлах, уялдуулах, хөшүүрэг болох Үндэсний санхүүжилтийн нэгдсэн тогтолцоог нэвтрүүлэх хөтөлбөр юм. Монгол Улсын ТХЗ-ыг хариуцсан гол институц болох Тогтвортой хөгжлийн үндэсний хороо 8-р сарын 12-ны өдөр хуралдаж, Үндэсний санхүүжилтийн нэгдсэн стратегийн төслийг бүрэн дэмжсэн бөгөөд Сангийн яаманд батлуулахаар хүргүүлээд байна.
2020-2022 онд ОУХБ тэргүүлэн, НҮБ-ын Хүн амын сан, НҮБ-ын Хүүхдийн сан болон Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага ХААБ зэрэг НҮБ-ын тус дөрвөн агентлаг хамтран Цочролд тэсвэртэй нийгмийн хамгааллын 2 жилийн хугацаатай хөтөлбөрийг хэрэгжүүлсэн юм. Үүний үр дүнд, Нийгмийн даатгалын ерөнхий газрын мэдээлснээр үндэсний хэмжээнд малчдын нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын хамрагдалтыг 5 хувиар нэмэгдүүлсэн байна. Гэхдээ, НҮБ-ын тус хамтарсан хөтөлбөрийн зорилтот газар болох Завхан аймгийн 5 суманд малчдын нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын хамрагдалт 10 хувиар нэмэгдсэн байна.
1 of 4
Өгүүлэл
2023 оны нэгдүгээр сарын 12
Блог: Малчдын нийгмийн хамгаалал, гамшгийн эсрэг хариу арга хэмжээг сайжруулах нь
2020 оны 2-р сарын 20-ны өдөр. Завхан аймгийн Тосонцэнгэл сум. Гадаах агаарын хэм -30°C орчим хүйтэн байсан санагдана. Цас нэлээд хунгарласан уулын энгэрт өвөлжиж буй малчны хотод жавар тачигнаж байлаа. Их цас орсон учраас манай машин цасанд суугаад, цааш явах боломжгүй болсон тул бид уулын энгэр дэх өвөлжөө рүү явган алхаж хүрсэн юм.
Монгол дахь НҮБ-ын Суурин Зохицуулагчаар томилогдож ирснээсээ хойш анх удаа Монгол орны хүйтэн, ширүүн өвлийг биеэр мэдэрсэн маань энэ байлаа. Тогтвортой хөгжлийн зорилгын Хамтарсан сангаас санхүүжүүлсэн НҮБ-ын анхны Хамтарсан хөтөлбөрийг НҮБ-ын Хүүхдийн Сан, НҮБ-ын Хүн амын сан, Олон Улсын Хөдөлмөрийн байгууллага болон Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллагаас бүрдсэн НҮБ-ын хамтарсан баг Монгол Улсын баруун зах хязгаарт орших Завхан аймагт эхлүүлэх томилолтоор явсан юм.
Өргөн уудам газар нутагтай, хүн ам сийрэг суурьшсан, далайд гарцгүй Монгол улс нь уур амьсгалын өөрчлөлтөөс улбаатай янз бүрийн байгалийн гамшиг болон цочролд өртөх нь элбэг. Биднийг томилолтоор ажиллах үед Монгол орны баруун аймгуудад зуд нүүрлэсэн байв. Зуд гэдэг нь зундаа гантай байсны улмаас бэлчээр хомсдож, малын өвс тэжээл бэлтгэж чадаагүй тохиолдолд өвөл их хэмжээний цас орж, бэлчээр цасаар хучигдсаж, улмаар мал өлдөж, өлсөж, осгож олноороо үрэгдэх цаг агаартай холбоотой байгалийн онц үзэгдэл юм. Бид зудын үнэлгээнээс гадна тухайн үед дэлхий дахинаа ихээхэн гамшиг учруулж байсан КОВИД-19 цар тахалд Монгол улс бэлэн эсэх үнэлгээг ч мөн хийсэн билээ.
Монголын хүн амын гуравны нэгийг бүрдүүлдэг малчдын байгалийн гамшиг болон бусад төрлийн гамшиг цочролд эмзэг өртөмхий байдлыг нийгмийн хамгааллын цогц үйлчилгээгээр дамжуулан бууруулах зорилго бүхий “Малчдын нийгмийн хамгааллыг өргөжүүлж, цочролд бэлэн байдлыг нэмэгдүүлэх нь” гэх НҮБ-ын агентлагуудын Хамтарсан Хөтөлбөрийг эхлүүлэхэд хамгийн тохиромжтой үе байлаа.
Бэлчээр, усаа даган эргэх дөрвөн улиралд нүүдэллэж амьдардаг хагас нүүдлийн амьдралын хэв маяг нь эдүгээ малчид өрхийн нэлээдгүй хэсгийг гамшигт өртөмхий, амьдралын нөхцөл тааруу, ядуу амьдрах нэг шалтгаан нь болж байна. Төвөөс алс зайдуу амьдрах тэд нийгмийн суурь үйлчилгээг хүртэхэд ч олон сорилттой тулгардаг.
Малчдын нийгмийн даатгалын хамралтыг нэмэгдүүлэх нь
Нийгмийн хамгаалал бол байгалийн гамшигт үзэгдлээс үүдсэн аливаа цочролын сөрөг нөлөөллийг бууруулах нэг арга зам юм. Манай Хамтарсан хөтөлбөр малчдыг нийгмийг даатгалд хамруулах нь тэдний нийгмийн хамгааллыг нэмэгдүүлэх үр нөлөөтэй арга гэдгийг тодорхойлсон. НҮБ-ын судалгаанаас харахад малчдын 20 хүрэхгүй хувь нь нийгмийн даатгалд хамрагдсан бөгөөд дөнгөж 40 хувь нь эрүүл мэндийн даатгалд хамрагдсан байв.
Малчдыг нийгмийн даатгалд хамрагдахаас цааргалах явдлыг арилгах хүчин зүтгэлийнхээ хүрээнд бид богино хугацаанд илүү үр дүнд хүрэх боломжтой арга барилыг нэгэнт тогтсон институтийн бүтэц суурь болон боломжит нөөцөд түшиглэн хэрэгжүүлэхийн зэрэгцээ шинэлэг бөгөөд уламжлалт бус арга барилуудыг ч давхар эрэлхийлсэн юм. Тухайлбал, малчдын хоршоо нөхөрлөлийн гишүүдийн дунд нийгмийн даатгалын хураамж төлөхөд уян хатан, бүтээлч, шинэлэг арга замуудыг санаачилж, даатгалд хамрагдах сонирхлыг нь өдөөж байв.
Бид Насан туршийн боловсролын үндэсний төв (НТБҮТ), малчдын хоршоо нөхөрлөлүүд болон бэлчээр ашиглагчдын бүлгүүд зэрэг уламжлалт бус түншүүдээс гадна үйлдвэрчний эвлэл, ажил олгогч байгууллагууд болон нийгмийн даатгалын хэлтсүүдтэй хамтран малдчын дунд нийгмийн даатгалд хамрагдахын үр өгөөжийг сурталчлан танилцуулсан юм. Нийгмийн даатгалын үр өгөөжийг хүртсэн малчид ч мөн сайн ухуулагчид болж байлаа.
2021 онд Хөдөлмөрийн тухай хууль шинэчлэн батлагдсанаар НҮБ-ын Хамтарсан хөтөлбөр эвлэлдэн нэгдэх болон хамтын хэлэлцээ хийх зэрэг хөдөлмөрийн эрхийн үндсэн зарчмуудыг илүү их дэмжиж эхэлсэн билээ. Тус хөтөлбөрийн зүгээс ОУХБ-ын санаачлагаар үйлдвэрчний эвлэлийн байгууллагуудад туслах малчдаар гишүүнчлэлээ өргөжүүлэхэд нь дэмжлэг үзүүлсэн нь улмаар үндэсний хэмжээний кампанит ажил болж өргөжсөн байна.
Цочролд хариу арга хэмжээ авах байдлыг сайжруулах нь
Монгол улсын нийгмийн хамгааллын тогтолцоонд илэрсэн дутагдалтай талуудын нэг нь цочролд хариу арга хэмжээ авах бэлэн байдлыг хангах асуудал байдал юм. Цочрол тохиолдох үед түүнд хамгийн ихээр өртсөн, хамгийн эмзэг бүлгийн хүмүүст нэн яаралтай тусламж үзүүлдэг байх хэрэгтэй. Цочролд хамгийн түрүүнд, хамгийн ихээр өртөж, хамгийн их дэмжлэг авах шаардлагатай бүлгүүдийн нэг бол хүүхдүүд юм.
Цаг агаарын үзэгдлийн улмаас гэмтэж бэртэх, түүнчлэн амь эрсдэх аюул төдийгүй сургууль завсардаж, амьжиргаа доройтсон улмаас шимт хоол хүнсээр гачигдах, өлсгөлөнд нэрвэгдэх зэргээр аливаа цочрол гамшгийн хүүхдэд үзүүлэх сөрөг нөлөө нь үлэмж их байдаг.
Зудын болон гамшгийн үнэлгээ хийж буй манай баг Завхан аймгийн өвөлжилт нэлээд хүндэрсэн сум болох Тосонцэнгэл сумын малчин Мөнхжаргалын гэр бүлд зочилсон юм. Тэд 1-15 насны дөрвөн хүүхдийн хамт алс бөглүү ууланд өвөлжиж байв. Тэднийх ноолуур, цагаан идээ гарах үед л жаахан орлого олдог.
Малчдын цочролд бэлэн байж, даван туулах чадварыг бэхжүүлэх НҮБ-ын Хүүхдийн Сангийн арга барил нь Засгийн газраас шинэлэг санаачилга болгон хэрэгжүүлж буй гамшгийн үеийн хүүхэд хамгааллын хөтөлбөрүүдийн нэг болох Хүүхдийн мөнгө хөтөлбөрийн хүрээнд олгодог тэтгэмжийг нэмэгдүүлэхэд чиглэж байв. Банкны үйлчилгээ, хүний нөөц, хяналт мониторингийн систем нь хэдийнэ бүрэлдэн тогтсон Монгол Улсын нийгмийн халамжийн одоогийн тогтолцоонд түшиглэн ажилласнаар хүүхдийн мөнгөн тэтгэмжийг гамшиг цочрол, онцгой байдлын үед үндэсний хэмжээний бэлэн байдлыг хангах болон хариу арга хэмжээг эрт төлөвлөх арга хэрэгсэл болгон түр хугацаанд, шуурхай өргөжүүлсэн юм.
Тухайлбал, биднийг халуун дотноор зочилсон Мөнхжаргалынх хүүхдийн мөнгөө хүүхдүүддээ өвлийн гутал хувцас, амин дэм болон эм авахад зарцуулсан байв.
Зудын улмаас эрсдэлд ороод байсан хөдөөгийн олон хүүхэд энэхүү санхүүгийн дэмжлэгийн үр шимийг хүртсэн юм. Малчид хүүхдийн мөнгөн тэтгэмж нэмэгдсэн нь хүүхдээ аливаа эрсдэлээс сэргийлж, нэн шаардлагатай хэрэгцээнд нь зарцуулахад нь цагаа олсон дэмжлэг болсоныг сайшааж байлаа.
Эмзэг байдлыг бууруулах эдгээр арга хэмжээний шууд үр өгөөжийг үнэлж, Монгол Улсын Засгийн Газар 2022 оны арванхоёрдугаар сард тус хөтөлбөрийг өргөжүүлж, 18 нас хүрээгүй хүүхэд бүрийг хамруулахаар шийдвэрлэсэн.
КОВИД-19 цар тахлын удаан хугацааны хөл хорионы улмаас олон өрхийн амьжиргаа доройтсон бөгөөд энэ үед Хүүхдийн мөнгөн тэтгэмж олон өрхийн амьжиргаагаа залгуулах гол эх үүсвэр болж байв.
Энэхүү мөнгөн тэтгэмж нь одоогийн тогтолцоог ашиглан үндэсний болон орон нутгийн нийгмийн халамжийн тогтолцоонд нэмэлт ачаалал үүсгэхгүйгээр саадгүй хэрэгжсэн байна. Мөнгөн тэтгэмжид ямар нэгэн банкны хураамж ногдоогүй бөгөөд өрхийн зээл эсвэл хүүгийн төлбөрт зарцуулагдаагүй учраас тус хөтөлбөрийг одоогийн тогтолцоогоор хэрэгжүүлэх нь үр шим хүртэгчдэд шууд хүрч, хэрэгцээг нь хангах хамгийн бага захиргааны өртөгтэй шийдэл болсон юм.
Ийм учраас, энэхүү хөтөлбөр нь уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас өсөн нэмэгдэж буй цаг агаарын онц ноцтой үзэгдэл зэргээс хүүхдийн сайн сайхан байдлыг хамгаалах арга хэмжээг эртнээс, цаг алдалгүй авч хэрэгжүүлэх туйлын амжилттай шийдэл болсон билээ.
Цочролд хариу үзүүлэх нийгмийн хамгааллын арга хэмжээний цаашдын үр өгөөж
Миний бие 2022 оны 4-р сард Завхан аймагт дахин зочлохдоо төслийн хаалтын арга хэмжээний үер зарим төслийн бодит үр дүнгийн заримыг нь нүдээр үзээд туйлын их баярласан билээ.
Тус төсөл нь эцсийн дүндээ малчдыг урт хугацаанд хараат бус байдлаа бэхжүүлэх тогтвортой арга замаар цочрол болон эмзэг байдалд илүү тэсвэртэй болгохыг зорьсон юм. Энэ хүрээнд, ХХААБ-аас Даван туулах чадварын индексийн хэмжилт, шинжилгээний (RIMA) хэрэгслээр малчдын гамшгийг даван туулах чадавхыг сайжруулах дэмжлэг үзүүлжээ. Түүнчлэн, НҮБ-ын Хүн амын сангаас малчдын хувиараа бизнес эрхлэх ур чадварыг дэмжиж, гарааны бизнес эхлүүлэхэд нь тусалсан юм.
Завхан аймгийн Их-Уул сумын малчин Отгондэмбэрэл 2022 оны наймдугаар сард НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргыг Монгол Улсад айлчлах үеэр ажил үйлсээсээ танилцуулсан юм. Тэрээр НҮБ-ын Хамтарсан хөтөлбөрийн дэмжлэгээр мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд зориулсан арьс, шир боловсруулах жижиг төсөл эхлүүлсэн байна. Ингэснээр нэмэлт орлоготой болж, гэр бүлээрээ эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалд хамрагдаж чаджээ.
Төслөөр хэрэгжүүлсэн ажлуудыг эргэн харвал, 14 гарааны бизнес хэдийнээ хөл дээрээ босож, малчдын амьжиргааг сайжруулахад хувь нэмэр оруулж эхэлжээ. Эдгээр гарааны бизнесүүд нь манай төслийн хувиараа бизнес эрхлэх ур чадварыг сайжруулах санхүүгийн болон маркетингийн сургалт зэрэг бизнес бойжуулах үйлчилгээний үр шимийг хүртсэн юм.
Бид малчдын бизнесийн ур чадварыг хөгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэхийн зэрэгцээ амьдралын ур чадварын сургалтад хамруулах замаар бие махбодын болон нийгмийн эрүүл мэндийг нь дэмжих шаардлагатай байсан юм. Ийнхүү, хүмүүстэй харилцан ойлголцох ур чадвар, согтууруулах, мансууруулах бодисын буруу хэрэглээнээс татгалзах, стрессээ удирдах, бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд ба эрхийн талаарх мэдлэг ойлголтоо дээшлүүлэх, жендэрт суурилсан хүчирхийллээс урьдчилан сэргийлэх зэрэг зөөлөн ур чадварыг хөгжүүлэх сургалт явуулсан нь бидний бүрэн цогц арга барилын амин чухал хэсэг байсан билээ.
Монгол Улс дахь НҮБ-аас хэрэгжүүлсэн эдгээр практик арга барилын үр дүнд үндэсний хэмжээнд малчдын нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын хамралт таван хувиар нэмэгдсэн гэж Нийгмийн даатгалын ерөнхий газраас мэдээлжээ. Харин хөтөлбөрийн зорилтот аймаг буюу Завхан аймгийн таван суманд малчдын нийгмийн даатгалд хамрагдах нь 10 хувиар өсөв.
Ийнхүү, ТХЗ-ын Хамтарсан сангийн санхүүжилтээр Монгол дахь НҮБ-ын дөрвөн агентлаг үйл ажиллагаагаа өөр хоорондоо уялдуулж, орхигдох эрсдэлтэй, эмзэг бүлгүүдийн нэг болох малчдын гамшгийг даван туулах чадварыг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн хөгжлийн хөтөлбөрийг илүү сайн хэрэгжүүлэхийн төлөө хүчээ нэгтгэж, санхүүжилтыг татан төвлөрүүлж чадсан юм. Хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлэхийн төлөө агентлаг тус бүр өөрийн онцлог бүхий, хамгийн сайн нөөц бололцоогоо ашиглаж ажиллалаа. Энэ нь НҮБ-ын тогтолцоо нэгдмэл бөгөөд хамтын хичээл чармайлтаар түнш орнууддаа эерэг суурь өөрчлөлтийг авчрах болно гэсэн амлалтаа хэрэгжүүлж чадна гэдгийг баталсан юм.
1 of 4
Өгүүлэл
2022 оны арван хоёрдугаар сарын 06
Е. Кана: Та нийгмийн сайн сайхны төлөө сайн дурын ажилд гар бие оролцоорой.
Сайн байна уу. Намайг Кана Эндо гэдэг. Би Япон Улсын иргэн бөгөөд Монгол дахь НҮБ-ын Суурин зохицуулагчийн газарт 2022 оны 09 дүгээр сараас 2023 оны 2 дугаар сар хүртэл мэдээлэл харилцаа, олон нийттэй харилцах олон улсын сайн дурын ажилтнаар ажиллаж байна.
Олон улсын сайн дурын ажилтны өдрийг тохиолдуулан Монгол дахь НҮБ-д сайн дурын ажил хийж буй өөрийн туршлага, сэтгэгдлээсээ хуваалцаж байна. Надаас гадна 3 сайн дурын ажилтан НҮБ-д ажиллаж байгаагийн хоёр нь гадаад, нэг нь Монгол.
Би багадаа шинэ зүйл сурах эрмэлзэлтэй ч дотогшоо, нээлттэй бус хүүхэд байсан. Гэвч би англи хэл болон олон улс орны соёлын талаар суралцах хүсэлтэй байсан. Хэзээ нэгэн цагт гадаад улс оронд суралцана гэж мөрөөдөж байлаа.
Миний энэ мөрөөдөл 2019 онд биеллээ олж, АНУ-ын Ореган мужийн Лэйн Коммунити коллежид суралцах болсноор миний амьдралд цоо шинэ хуудас нээгдсэн юм.
Харамсалтай нь КОВИД-19 цар тахал олон хүний амьдралд нөлөөлсний адил миний хувьд АНУ-д суралцах боломж хязгаарлагдсан.
КОВИД-19 цар тахлаас болж АНУ-д Ази гаралтай иргэдийг арьс, үндсээр ялгарлан гадуурхах хандлага илт нэмэгдэх болсон нь миний хувьд ирээдүйн төлөвлөгөөг эргэн харахад хүргэж би Япон улсдаа эргэж ирсэн. Ингээд, би Мэйжи Гкауин Их сургуульд шилжин суралцаж байгаа бөгөөд одоо олон улсын харилцааны төгсөх курсын оюутан.
Амьдралын туршлага, боломжууд миний ертөнцийг үзэх үзэл, амьдралыг үнэ цэнийг харахад нөлөө үзүүлсэн гэж би боддог. Бидний амьдарч буй дэлхий ертөнцөд тулгарч буй аливаа асуудалд анхаарал хангдуулж өөрийн чадах чинээгээр хувь нэмрээ оруулахыг эрмэлзэж эхэлсэн.
Тиймээс ч өөрийн зүгээс хувь нэмрээ оруулж болох сайхан боломжийг олгож буй НҮБ-ын Сайн дурын хөтөлбөрт хамрагдахаар зориглон шийдсэн.
Өмнө дурьдсанчлан би одоо ч гэсэн шинэ, танил бус орчинд чимээгүй, нээлттэй байхдаа сул. Гэхдээ үнэхээр нийгмийн сайн сайхан үйл хэрэгт хувь нэмрээ оруулахыг хүсэхэд таны чимээгүй, сул байх нь тийм ч чухал биш. Өөрийгөө хөгжүүлэх цорын ганц хүн нь би өөрөө. Тийм болохоор би байнга өөртэйгээ ажиллаж, өөрийгөө хөгжүүлэхийн тулд ямагт шинэ боломжийг эрэлхийлж байна.
Би одоо Монгол Улс дахь НҮБ-ын Суурин зохицуулагчийн газрын хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах ажилд дэмжлэг үзүүлж байна. Миний гол үүрэг дижитал орчинд хөгжлийн асуудлыг хөндсөн контент хийж бэлтгэхээс гадна НҮБ-аас Монгол улсад хэрэгжүүлж буй үйл ажиллагааг олон нийтэд танилцуулах зэрэг ажилд гар бие оролцож байна.
НҮБ-аас олон улсын түвшинд дэвшүүлж буй асуудлуудыг Монгол улсын хувьд хэрхэн нөлөөлж болох талаар мэдээллийг нутагшуулж хүргэх нь миний хувьд хамгийн том сорилт болж байна. Гэхдээ энэ ажлыг хийх явцдаа би маш их суралцаж байна.
Дэлхийн хамгийн том байгууллага болох НҮБ-д ажиллаж буй энэ завшаан дэлхий нийтэд тохиож буй аливаа асуудлыг шинэ өнцгөөс харах боломж өгч байна. Сайн сайхан ирээдүйг бүтээх, өөрчлөлт шинэчлэлийг авчрах асар хүч залуучуудад байна гэдгийг би илүү ихээр ухаарч байна.
Монгол дахь НҮБ-ын үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцогч залуучуудтай танилцсандаа маш их баяртай байгаа. НҮБ-ын Залуучуудын зөвлөлдөх хороо, НҮБ-ын Нийгэмлэгийн Залуу төлөөлөгч хөтөлбөр, МУИС-ийн дэргэдэн Загвар НҮБ хурал зэрэг хөтөлбөрүүдэд оролцож байна, монгол залуус нийгмийнхээ сайн сайхны төлөө үе тэнгийнхний манлайлан оролцож буйг хараад бахархаж байна.
НҮБ-ын сайн дурын ажилтнаар ажиллах нь миний хувь маш үр өгөөжтэй хэрэг юм. Монгол, Япон Улсын хооронд таван цагийн зайтай нислэгтэй боловч үнэнийг хэлэхэд НҮБ-д ажиллахаас өмнө би хэзээ ч Монгол Улсад ажиллаж амьдарна гэж огтхон ч төсөөлж байгаагүй.
Эцэст нь, та ч гэсэн бусдын сайн сайхны төлөө хувь нэмрээ оруулахад хэзээ ч оройтохгүй гэж хэлмээр байна. Хамгийн хүнд сорилт, шийдвэр заримдаа танд хэзээ ч байгаагүй шинэ боломжийг нээж өгдгийг бүү мартаарай. Өөртөө итгэлтэй байж, шинэ зүйлд өөрийгөө сориорой. Таны амьдралыг харах өнцөг өөрчлөгдөх болно.
НҮБ-ын сайн дурын хөтөлбөрөөр дамжуулж өөрийн хүсэл тэмүүллийг олж, ур чадвар, авъяасаа хөгжлүүлэх боломж танд ч бас нээлттэй.
Та хүсвэл өөрийгөө сориод үзээрэй.
1 of 4
Өгүүлэл
2022 оны зургаадугаар сарын 16
Энхийн төлөө зүтгэгчид: Монголын анхны эмэгтэй генерал, бригадын генерал Г. Болор
НҮБ-ын энхийг сахиулагчид өдөр бүр дэлхийн улс төр, аюулгүй байдлын хамгийн эмзэг орчинд амьдарч буй олон зуун мянган эмзэг бүлгийн хүмүүсийг хамгаалахаар ажилладаг. Энхийг сахиулах ажиллагаанд оролцож буй энгийн болон цэргийн дүрэмт хувцастай бие бүрэлдэхүүн гал зогсоох, хүчирхийллээс урьдчилан сэргийлэх, хариу арга хэмжээ авах, хүний эрхийн зөрчил, хүчирхийллийг мөрдөн шалгах, мөргөлдөөнд нэрвэгдсэн олон оронд энх тайван, сэргэн мандалт, хөгжлийг бий болгоход хувь нэмрээ оруулж байна. Монгол Улс энэ жил НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэж эхэлсний 20 жилийн ойгоо тэмдэглэж байгаа бөгөөд 2022 оны 6 дугаар сарын 16-18-ны өдрүүдэд Энхийг сахиулагч эмэгтэйчүүдийн олон улсын бага хурлыг эх орондоо зохион байгуулж буйтай холбогдуулан тус улсын анхны эмэгтэй генерал, Цэнхэр дуулгатан асан, бригадын генера Г. Болортой ярилцлаа.
Монгол Улсын бригадын генерал Г. Болор өдгөө Зэвсэгт хүчний жанжин штабын Цэргийн сургалт, соёл хүмүүжлийн газрын даргаар ажиллаж байна. 2010 онд Төв Африкийн Бүгд Найрамдах Улс, Чад Улс дахь НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаа (MINURCAT), 2013 онд Өмнөд Судан дахь НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаа (UNMISS)-нд тус тус үүрэг гүйцэтгэсэн. Тэрээр мөн энхийг сахиулах ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэснийхээ дараа Нью-Йорк хот дахь НҮБ-ын Энхийг сахиулах ажиллагааны албанд Энхийг сахиулах ажиллагааны офицероор ажилласан. Тухайн үеийн хурандаа Г. Болорт гуравдугаар сарын 18-нд тохиодог Монгол цэргийн баярын өдрөөр Бригадын генерал цол олгосноор тэрээр тус улсын анхны эмэгтэй генерал цолтон болсон юм.
“Намайг залуу байхад миний үеийн ихэнх залуучууд сургууль соёлоо төгсөөд өөрсдийн хүссэн мэргэжлээ сонгох боломжгүй, ихэнхдээ эцэг эхийн зөвлөж, зааварласнаар явдаг байв. Тэр л уламжлалын дагуу би ээжийнхээ зөвлөснөөр цэргийн сургуулийг сонгосон. Азаар намайг ахлах сургуулиа төгсөхөд Цэргийн их сургууль анх удаа эмэгтэй оюутнуудыг элсүүлж эхэлсэн.
Залуу эмэгтэйчүүдийн хүсэл тэмүүлэл
Би 2010 онд Төв Африкийн Бүгд Найрамдах Улс, Чад Улс дахь энхийг сахиулах ажиллагаанд анхны Монгол эмэгтэй алба хаагч-аар томилогдон ажилласан. 2022 оны 3-р сард Монгол Улсынхаа анхны эмэгтэй генерал болсон. Би өөрөөрөө бахархаж байсан хэдий ч надад нэлээд ахадсан мэт санагдаж ихээхэн эмээж байв. Энэ бол манай улсын олон мянган дүрэмт хувцастай эмэгтэй алба хаагчдын хүсэл тэмүүлэл юм. Ийнхүү миний тушаал ахисан явдал олон эмэгтэй алба хаагч урам зориг өгч, ийм амжилтанд хүрч чадна гэж итгэхэд хүргэж байгаа нь надад маш их үнэ цэнэтэй санагддаг.
Эрэгтэйчүүд давамгайлсан орчинд энхийг сахиулагч эмэгтэйчүүд зөрчил, мөргөлдөөнийг багасгах, урьдчилан сэргийлэхэд тусалдаг ба мөргөлдөөний үеэр болон дараа нь олон нийтийн, тэр дундаа эмэгтэйчүүд, охидын хэрэгцээг үр дүнтэй шийдвэрлэх эерэг хандлагыг бий болгодог.
Эмэгтэйчүүдийн оролцоог зөвтгөх үндэслэл хайх шаардлагагүй
Гэсэн хэдий ч Монголын эмэгтэй энхийг сахиулагчид энхийг сахиулах чадавхиа бүрэн дүүрэн хөгжүүлэхэд саад учруулдаг янз бүрийн сорилт бэрхшээлтэй тулгардгийг би анх үүрэг гүйцэтгэж байх үедээ ажигласан. Жишээлбэл, эмэгтэй энхийг сахиулагчдад, ялангуяа цэргийн ангиудад тулгардаг томоохон бэрхшээлүүдийн нэг нь тэднийг баазыг орхин орон нутгийн иргэдтэй харилцах боломж олгох нь ховор байдаг явдал байв. Хүлээн авагч улс орны нутгийн иргэдтэй харилцах нь зарчмын хувьд онцгой ач холбогдолтой боловч бодит байдал дээр энэ нь энхийг сахиулах ажиллагаанд оролцож буй эмэгтэйчүүдийн хувьд цэргийн анги дээрээ эмэгтэйчүүдтэй уулзан тэдэнд урам зориг өгөх, туслах, тэдэнтэй харилцах зэргээр хязгаарлагддаг. Иймд энхийг сахиулагч эмэгтэйчүүдэд эрэгтэйчүүдийн хийдэг үүрэг даалгаврыг гүйцэтгэх боломжийг олгох, нэмэгдүүлэх явдал чухал байна.
Эрт дээр үеэс эрэлхэг дайчин эмэгтэйчүүд олон байсныг түүх гэрчилдэг бөгөөд одоо цагт ч зөрчил, мөргөлдөөнтэй бүс нутагт эмэгтэйчүүд олноор үүрэг гүйцэтгэж байна. Гэсэн хэдий ч эрэгтэйчүүд зэвсэгт хүчинд эмэгтэйчүүдээс илүүрхсэн хэвээр, эмэгтэйчүүд байлдааны үүрэг гэхээсээ илүүтэй туслах үүрэг гүйцэтгэдэг хэвээрээ л байна. Энэхүү уламжлалт жендэрийн үүргийн хамаарал нь эмэгтэйчүүдийн албан тушаал ахих, аюулгүй байдлын салбарт карьер, зэрэг дэвшихэд саад тогтгор учруулдаг.
Энхийг сахиулах ажиллагаанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог цаашид зөвтгөх үндэслэл хайх шаардлагагүй."
Редакторын тэмдэглэл: Энэ цаг мөчид Монгол Улсаас НҮБ-ын энхийг сахиулах ажиллагаанд 890 орчим цэргийн алба хаагч үүрэг гүйцэтгэж байгаа бөгөөд Монгол Улсын энх тайван, аюулгүй байдлыг хамгаалах үйлсэд эмэгтэйчүүдийн тоог нэмэгдүүлэх амлалтын дагуу нийт энхийг сахиулагчдын 21.43%, цэргийн албан хаагчдын 7.77%-ийг эмэгтэйчүүд эзэлж байна.
энэхүү нийтлэл нь анх НҮБ-ын Энхийг сахиулах ажиллагааны блогт нийтлэгдсэн болно.
1 of 4
Өгүүлэл
2022 оны есдүгээр сарын 26
Монгол дахь НҮБ-ын хамт олон “Нэг тэрбум мод” хөдөлгөөнд хувь нэмрээ орууллаа
2021 онд тохиосон Монгол Улс НҮБ-д элссэний 60 жилийн ойн хүрээнд НҮБ-ын системийн байгууллагуудын хамт олон 2500 орчим мод тарьсан бөгөөд энэ жил дахин нэг га газарт 2500 мод тарихаар боллоо.
НҮБ-ын хамт олон Баянзүрх ууланд шинээр мод тарихаас гадна өнгөрсөн жил тарьсан модоо усалж, арчиллаа. Өнгөрсөн жил тарьсан суулгацууд сайн ургаж буйг харах тун таатай байлаа.
Устаж, доройтсон ойг нөхөн сэргээж мод тарьсан энэхүү үйлсээрээ НҮБ нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан 1 тэрбумаар тоологдох мод тарих үндэсний хөдөлгөөнд зохих хувь нэмрээ оруулж байгаадаа баяртай байна.
Зургийн цомог:
https://www.facebook.com/media/set/?vanity=unmongolia&set=a.5478929055535109
1 of 5
Өгүүлэл
2022 оны есдүгээр сарын 18
“Тогтвортой хөгжлийн зорилго” өдөрлөг: Монгол Улс ТХЗ-ыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн хамтын зүтгэл
ололт амжилтыг олон нийтэд танилцуулахаар зохион байгуулсан томоохон хэмжээний нээлттэй өдөрлөг
Энэ оны есдүгээр сарын 10-ны өдөр Улаанбаатар хотын Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулагдсан ТХЗ нээлттэй өдөрлөгөөр Засгийн газар, хөгжлийн түншүүд, хувийн хэвшил, эрдэмтэн судлаачид, иргэний нийгэм зэрэг бүх оролцогч талуудын төлөөлөл болох 150 байгууллагууд хуран цуглаж, ТХЗ-уудыг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн өөрсдийн сайн туршлага, ололт амжилтаа бахархалтайгаар сурталчлан таниуллаа.
Өдөрлөгийн нээлтийн ёслолд Монгол Улсын Эдийн засаг, хөгжлийн сайд Ч.Хүрэлбаатар, Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг, НҮБ-ын Суурин зохицуулагч Тапан Мишра, Монголын үндэсний худалдаа аж үйлдвэрлэлийн танхимын ерөнхийлөгч О.Амартүвшин, мөн Монгол Улс дахь элчин сайдууд, НҮБ-ын төрөлжсөн агентлагууд болон олон улсын байгууллагуудын төлөөллөөс бүрдсэн хүндэт зочид оролцсон юм.
Өдөрлөгт оролцогчдын асрууд маш баялаг, өргөн хүрээг хамарсан байлаа. Тэдний дунд хог хаягдлыг ангилан цуглуулах, дахин боловсруулах чиглэлээр хэрэгжүүлж буй сайн туршлагаас аваад хөдөлмөрийн эрх, зохистой хөдөлмөр эрхлэх эрхийг хэрэгжүүлэхэд чиглэсэн үйл ажиллагаагаа олон нийтэд танилцуулахаар төр, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагууд оролцлоо.
Талбайн төв хэсэгт байх Digital Hub хөл хөдөлгөөн ихтэй асруудын нэг байлаа. Төрийн олон төрлийн үйлчилгээний цахим талбар болох e-Mongolia зэрэг үйлчилгээнээс эхлээд цахим шилжилтийг илүү хүртээмжтэй болгох зорилготой олон төрлийн дижитал санаачилгуудыг нэг дор сонирхож болохоор байв. Энд хүүхэд залуус виртуал орчинд ТХЗ-уудтай танилцаж, суралцаж байлаа.
ТХЗ-5 буюу Жендэрийн эрх тэгш байдлын асарт зөвлөх үйлчилгээ болон хууль, эрх зүйн зөвлөгөө өгч байв.
Мөн сэргээгдэх эрчим хүч, уур амьсгалын өөрчлөлтийн сөрөг нөлөөг бууруулах чиглэлийн үйл ажиллагааг танилцуулсан асрууд, энхийг сахиулагч цэнхэр дуулгатны асруудад ч олны хөл тасрахгүй байлаа.
Энэхүү нээлттэй өдөрлөгт дор хаяж 5,000 гаруй хүн зочилж, ТХЗ-уудын талаар ойлголт авч, цаашдын үйл ажиллагаануудад оролцох урам зоригтой болсон гэдэгт итгэлтэй байна.
Хог хаягдлыг дахин боловсруулах, ангилан ялгах кампанит аян
Хог хаягдлыг ангилан цуглуулах, дахин боловсруулах кампанит аян энэ өдөрлөгийн гол онцлох арга хэмжээ байв. 16 настай, ахлах сургуулийн сурагч Бүх сурагчид нь хог хаягдлаа ангилж, дахин ашигладаг Улаанбаатар хотын Эрдмийн Өргөө сургуулийн сурагч Баяржаргалын Намуунаа сургуулийнхаа сайн туршлагаас танилцуулж, хуванцар хог хаягдлын талаарх олон нийтийн мэдлэг, ойлголтыг дээшлүүлж, зочдод хог хаягдлыг хэрхэн дахин боловсруулах, дахин ашиглах талаар ярьж өгсөн юм.
Тус сургуулийн сурагчид гараар хийсэн цаас, тоглоом, багаж хэрэгсэл зэрэг зориулалтыг нь өөрчилж, дахин ашигласан эд зүйлсээ танилцуулж байв. Тэд хүмүүст хэрхэн цаасан хог хаягдлаа дахин боловсруулж, флаш карт болон бусад хэрэгцээт зүйлсийг хийхийг заасан юм.
“Эцэг эхдээ заахад хэцүү байсан ч, би хичээл чармайлтаа харуулахын тулд цагийн ажил хийж, гэрийнхээ хогийг ангилах өнгө өнгийн хогийн уут болон хогийн сав худалдаж авсан. Одоо манай аав ээж хоёр гэртээ хогоо төвөггүй ялгадаг болсон” гэж Намуунаа бахархалтайгаар ярив.
Боловсролыг чухалчлав
ТХЗ 4 буюу Чанартай боловсролыг дэмжихээр хувь нэмрээ оруулж оролцогчдын асрууд бүтээлч байдлаар үйл ажиллагаагаа танилцуулж, ирсэн зочдод өөрсдөө оролцож туршиж үзэх олон сонирхолтой хөтөлбөртэй байсан нь олны талархлыг хүлээж байв.
“Бүх нийт боловсролын төлөө” ТББ-аас тэгш бус байдлыг нэмэгдүүлдэг гол хүчин зүйл нь боловсрол болж хувирсан гэдгийг харуулсан гэрэл зургуудыг дэлгэн танилцууллаа. Тэд Монгол Улс хүн бүрд хүртээмжтэй бөгөөд тэгш чанартай боловсрол олгохын төлөө илүү ихийг хийх шаардлагатай гэсэн мессежийг түгээж байсан юм.
Хувийн хэвшил болон иргэний нийгмийг төлөөлсөн Tomyo EdTech, Faro Foundation зэрэг бусад байгууллагууд цахим бичиг үсгийн боловсролын ялгаатай байдлыг арилгах замаар боловсролыг илүү хүртээмжтэй болгох санаачилгуудаараа олон зочдыг татаж байлаа.
Жендэрийн эрх тэгш байдал ба оролцоо
Хүчирхийллийн эсрэг үндэсний төвийн асар эрх зүйн зөвлөгөө болон сэтгэцийн эрүүл мэндийн зөвлөх үйлчилгээ авах, мөн гэр бүлийн хүчирхийллийн хор уршиг, түүнээс урьдчилан сэргийлэх талаар сургалт, нөлөөллийн ажлыг ч танилцуулж байв.
Тэргэнцэртэй иргэдийн үндэсний холбооны тэргүүн Батын Чулуундолгор хэлэхдээ, “Бид хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн эрхийг дэмжсэн маш завгүй бөгөөд үр бүтээмжтэй нэгэн өдрийг өнгөрүүллээ. Бид хэрхэн манай байгууллагын гишүүн болж болох, хаана тэргэнцрээ засуулж болох гэх мэт олон асуултад хариулт өглөө” гэсэн юм.
Түүнчлэн, ЛГБТ төвийн гишүүд асар барьж, олон нийттэй харилцаж, мэдлэг, ойлголтыг нь дээшлүүлж, үл ялгаварлал болон оролцоог дэмжиж ажилласан юм.
Хөдөлмөрийн яармаг, тэтгэлэгт хөтөлбөр
Ажил олгогчид ажил хайгчдыг холбон өгч, ажлын байрны шаардлагуудыг тодорхойлох, ажил мэргэжлийн зөвлөгөө өгөх зэрэг хэрэгцээт үйлчилгээг үзүүлсэн нь өдөрлөгийн нэгэн онцлох арга хэмжээ байлаа.
Тэтгэлэгт хөтөлбөрийн асар нь дотоодын болон олон улсын 15 гаруй тэтгэлэгт хөтөлбөрийн талаар дэлгэргүй мэдээлэл өгч үйлчилсэн хамгийн эрэлттэй асруудын нэг байв.
“ТХЗ-ын манлайлагч” шагналын эзэд тодорлоо
ТХЗ нээлттэй өдөрлөгийн төгсгөлд ТХЗ-ууд болон Алсын Хараа 2050 Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлогыг хэрэгжүүлэхийн төлөө гоц сайн санаачилга гаргаж ажилласан ТХЗ-ын түүчээлэгчдэд шагнал гардуулсан юм. Өдөрлөгийн зохион байгуулагчид цаашид илүү их үйл ажиллагааг урамшуулан дэмжих зорилгоор хувь хүний, хамтын болон байгууллагын санаачилгуудыг алдаршуулж, дотоодын санаачилгуудыг сайшаах энэхүү шагналыг гардуулсан билээ.
ТХЗ-ын манлайлагчид:
Байгаль орчны мэдээлэл сургалтын төвөөс удирдсан Эко-сургууль, цэцэрлэгүүд санаачилга нь “ТХЗ-ын Манлайлагч эрдэм шинжилгээний байгууллага” шагналыг хүртсэн юм. Эко-сургууль, цэцэрлэгүүд санаачилга нь сургуулиуд дээр зан үйлийн өөрчлөлтийг бий болгож, байгаль орчны боловсрол олгох замаар дотоодын сургууль, цэцэрлэгүүдийн 30 гаруй хувьд хүрч ажилласан байна.
Монголын Бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбоо нь нүүдлийн мал аж ахуйн соёл болон бэлчээрийн экосистемийг хамгаалахын төлөө малчдын мэдлэг, ойлголтыг дээшлүүлэх замаар бэлчээрийг нөхөн сэргээх тасралтгүй хүчин зүтгэлээрээ “ТХЗ-ын манлайлагч иргэний нийгмийн байгууллага” шагналыг хүртлээ.
Монгол адууны диваажин санаачилга нь тогтвортой хөгжлийн төлөөх “ТХЗ-ын манлайлагч” иргэн шагналыг хүрсэн юм. Тус санаачилга нь Монголчуудын нүүдлийн ахуй соёлыг хадгалах, сурталчлан таниулах, өв соёлыг хадгалж, орон нутгийн аялал жуулчлалын нөөц боломжийг нэмэгдүүлэхэд хувь нэмэр оруулдаг юм.
Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үйлчилгээг технологийн дэвшлээр дамжуулан шаардлагатай хүнд хүргэж буй Blind Care аппликэйшн нь хувийн хэвшлийнхний дундаас “ТХЗ-ын манлайлагч” шагналын эзэн боллоо. Blind Care бол танилцуулагдсан цагаасаа хойш 10,000 гаруй хэрэглэгчид сэтгэцийн эрүүл мэндийн зөвлөгөө өгөөд буй үнэ төлбөргүй апп юм. Энэхүү апп нь Монгол улсад хамгийн тулгамдаж буй нийгмийн асуудлуудын нэг болох сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудлуудыг даван туулахад тусалдаг.
Шагналд тодорхойлсон олон гайхалтай санаачилгуудаас шүүгчдийн зөвлөл хувийн хэвшлийн 2 санаачилгыг нэмж шагнасан юм. Үүнд Эм Си Эс Кока Кола компанийн ус, ундааны хуванцар савыг цуглуулж, дахин боловсруулах санаачилга болон сэргээгдэх эрчим хүч, хөдөө аж ахуйн ухаалаг системүүд болон аялал жуулчлалын дэд бүтцээр тоноглогдсон ногоон тосгоныг Говь нутагт байгуулах инженерчлэлийн төсөл болох Шамбала 2056 санаачилга багтсан байна.
Эдгээр иргэд, олон нийт, хувийн хэвшлийн сайн туршлага, ололт амжилтыг олон нийтэд танилцуулж, алдаршуулах нь цаашид илүү олон байгууллага, хөдөлгөөн идэвхтэй оролцож, нийгэмдээ түүчээлэх урам зориг өгч, оч асаахыг зорьсон юм. Ийнхүү тэдний манлайлал, хамтын хүч чармайлт нь Монгол Улсын ирээдүйг улам илүү ногоон, илүү тогтвортойгоор хөгжин цэцэглэхэд хөтлөнө гэдэгт Монгол Улс дахь НҮБ итгэлтэй байгаа билээ.
Монгол Улс дахь НҮБ-ын Суурин Зохицуулагч Тапан Мишра ТХЗ-уудыг хэрэгжүүлэх оролцогч талуудын бүхий л гайхалтай ажил, санаачилгуудад тун сэтгэл хангалуун байгаагаа илэрхийлээд “Энэхүү хүчин чармайлтаараа бид Монгол Улсад хүртээмжтэй бөгөөд тогтвортой хөгжлийг авчирч чадна гэдэгт би бат итгэлтэй байна” гэсэн юм.
Энэхүү нийтлэлийг НҮБ-ын СЗГ-ын Мэдээлэл харилцааны ажилтан Д. Соёлмаагийн дэмжлэгтэйгээр Б.Халиун бэлтгэв.
ТХЗ нээлттэй өдөрлөгийн онцлох гэрэл зургууд
1 of 5
Өгүүлэл
2022 оны гуравдугаар сарын 07
Эмэгтэйчүүдийн эрхийн төлөө тууштай зогсох цаг
Дэлхий нийтээрээ Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг тэмдэглэх гэж буй энэ цаг үед эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах чиглэлээр өмнө хүрсэн амжилтаасаа ухарч байгаад миний бие харамсаж байна. Үүний хохирлыг бид бүгдээрээ амсаж байна.
Сүүлийн жилүүдэд тохиосон шил шилээ дарсан хямралууд нь эмэгтэйчүүдийн манлайлал хэзээ хэзээнээс илүү чухал болохыг илтгэн харуулав.
Эмч, сувилагч, нийгмийн эрүүл мэндийн болон нийгмийн халамжийн ажилтнууд Ковид-19 цар тахлын эсрэг баатарлагаар тэмцэж байна.
Гэтэл, үүний зэрэгцээ, эмэгтэйчүүд, охид хамгийн түрүүнд ажлын байраа алдаж, сургуулиа орхиж, цалингүй гэр орны болон үр хүүхэд, дүү нараа асран халамжлах ажил хийхээс өөр аргагүй нөхцөлд үлдэж байна. Мөн охид эмэгтэйчүүдийн эсрэг гэр бүлийн болон цахим хүчирхийлэл огцом нэмэгдсэний зэрэгцээ олон охид хүүхэд насандаа гэрлэх сорилттой тулгарч байна.
Цар тахал нь эцгийн эрхт ёс амь бөхтэй оршиж буй гашуун үнэнийг дахин нотолж харууллаа. Бид эрчүүд давамгайлсан соёлтой, эрэгтэйчүүдийн нөлөө бүхий ертөнцөд амьдарч байна.
Үүнээс улбаалан, эмэгтэйчүүд цагийн сайханд ч, хүнд хэцүү үед ч ялгаагүй ядууралд нэрвэгдэх магадлал өндөр байна. Тэд эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ авч чадахгүйд хүрч, тэдний боловсрол эзэмших, өсч дэвжих боломж хязгаарлагдаж байна.
Этиопоос Афганистан болон өнөөдрийн халуун бүс болоод буй Украйн гээд зөрчил мөргөлдөөнтэй бүс нутагт охид эмэгтэйчүүд хамгийн эмзэг байдалд байгаа ч тэдний энхийн төлөөх дуу хоолой хамгаас илүү чанга, хүчтэй сонсогдож байна.
Иймд бид охид, эмэгтэйчүүдийн тэгш эрхийг хангах асуудлыг анхаарлынхаа төвд тавьсан феминист сэтгэлгээг сэргээж байж гэмээнэ ирээдүйд бүх нийтийн тогтвортой, эрх тэгш сэргэлтийг авчрах боломжтой.
Бидэнд эмэгтэйчүүдийн боловсрол, хөдөлмөр эрхлэлт, сургалт, зохистой хөдөлмөр эрхлэлтэд чиглэсэн зорилтот хөрөнгө оруулалтаар дамжуулж бий болгосон эдийн засгийн ахиц дэвшил хэрэгтэй. 2030 он гэхэд 400 сая ажлын байр шинээр бий болгох зорилтыг хэрэгжүүлэхдээ эмэгтэйчүүдийг нэн тэргүүнд тавих ёстой.
Бид нийгмийн хамгааллын тогтолцоо, халамжийн эдийн засагт хөрөнгө оруулалт хийх замаар нийгмийн дэвшлийг хурдасгах хэрэгтэй. Ийм хөрөнгө оруулалт нь тусламж хэрэгтэй байгаа тэр л хүмүүс, тэр дундаа хүүхэд, ахмад настан, өвчин зовлонд нэрвэгдсэн хүмүүст тусламж үзүүлэхийн зэрэгцээ асар их ногдол ашиг авчирч, ногоон, тогтвортой ажлын байрыг бий болгоно.
Дэлхий дахинаа ноёрхоод буй ёс суртахууны хувьд дампуурсан санхүүгийн тогтолцоог шинэчлэхэд бидэнд санхүүгийн дэвшил хэрэгтэй. Ингэснээр бүх улс орнууд эмэгтэйчүүд төвтэй эдийн засгийг сэргээхэд хөрөнгө оруулах боломжтой болно. Үүний тулд дэлхий дахинд буй асар их баялгийн зарим хэсгийг тусламж дэмжлэг нэн шаардлагатай тэдгээр хүмүүст чиглүүлдэг өр чөлөөлөх болон татварын илүү шударга тогтолцоог бий болгох шаардлагатай.
Бид, эмэгтэйчүүд, охидыг харьцангуй эмзэг болгож буй хүлэмжийн хий ялгаруулдаг бодлогогүй өсөлт, жендэрийн тэгш бус байдлыг арилгахад чиглэсэн уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг зайлшгүй шаардлагатай өөрчлөлт шинэчлэлийг эрчимтэй эхлүүлэх хэрэгтэй. Дэлхий нийтээрээ чулуужсан түлшнээс шийдэмгий шилжилт хийхийн тулд хөгжингүй улс орнууд санхүүгийн болон техникийн дэмжлэг туслалцаа үзүүлэх амлалтаа нэн даруй биелүүлэх хэрэгтэй. Ингэж хэмээнэ ирээдүйн эдийн засгийн тогтвортой хөгжил дэвшил нь жендэрийн мэдрэмжтэй, ногоон, тогтвортой болгох боломжтой.
Сангийн сайд, гүйцэтгэх захирал зэрэг албан тушаал хашиж, төрийн болон бизнесийн салбарыг манлайлдаг, бүх нийтэд ашиг тусаа өгөх ногоон, нийгмийн дэвшилтэт бодлого боловсруулж, хэрэгжүүлдэг илүү олон эмэгтэйчүүд бидэнд хэрэгтэй байна.
Тухайлбал, парламентад эмэгтэйчүүд илүү олон байснаар, уур амьсгалын өөрчлөлтийн чиглэлээр илүү эрүүл амлалт авах, эрүүл мэнд, боловсролын салбарт илүүтэй хөрөнгө оруулалт хийгдэх асуудал шийдэгддэг гэдгийг бид мэднэ.
Жендэрийн квотыг зоригтойгоор тогтоон, эмэгтэйчүүдийн тэгш манлайлал, төлөөллийг хангахад чиглэсэн зорилтот арга хэмжээ авах замаар улс төрийн дэвшилд хүрэх хэрэгтэй байна.
Жендэрийн тэгш бус байдал нь үндсэндээ эрх мэдлийн тухай асуудал юм. Зуу зуун жилээр ноёрхсон эцгийн эрхт ёсыг үндсээр нь халахын тулд эрх мэдлийг аливаа байгууллагын бүх түвшинд тэгш хуваарилах хэрэгтэй болно.
Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага гэхэд, байгуулагынхаа түүхэнд анх удаа төв оффисын удирдах албан тушаалтнуудын түвшинд болон дэлхий даяарх салбарууддаа жендэрийн тэгш байдлыг хангаад байна. Энэ нь, бидний дэмжиж туслахаар зорьж буй зорилтот бүлгийг илүү өргөнөөр төлөөлж, тэдэнд хүрэх үйл ажиллагааг маань ч мөн эрчимтэй сайжруулсан юм.
Бид алхам тутамдаа, дэлхийн өнцөг булан бүрт, бүхий л салбарт ахиц дэвшил рүү тэмүүлж буй эмэгтэйчүүд, охидоос урам зориг авах болно.
Уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг тэмцэгч залуу эмэгтэйчүүд засгийн газруудад амлалтаа биелүүлэх шахалт үзүүлэх дэлхийн хүчин чармайлтыг манлайлж байна.
Эмэгтэйчүүдийн эрхийн төлөө тэмцэгчид эрх тэгш байдал, шударга ёсыг зоригтойгоор шаардаж, энхийг сахиулагч, энх тайвныг тогтоогч, хүмүүнлэгийн үйлстэний хувиар дэлхийн зарим нэгэн зөрчилдөөнтэй бүс нутагт амар амгалан нийгмийг цогцлоохоор ажиллаж байна.
Эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах хөдөлгөөн идэвхтэй өрнөдөг нийгэмд ардчилал илүү хүчтэй байдаг.
Дэлхий нийтээрээ эмэгтэйчүүд, охидод илүү боломж олгоход чиглэсэн хөрөнгө оруулалт хийснээр бүх хүн төрөлхтөн үүний ашиг тусыг хүртдэг.
Энэ нь шударга ёс, тэгш эрх, зан суртахуун, эрүүл саруул ухааны асуудал учраас бид эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах цагийн зүүг урагшлуулах хэрэгтэй.
Бидэнд эмэгтэйчүүд, охидын манлайлалд тулгуурласан тогтвортой, феминист төвтэй сэргэлтийг хийх хэрэгтэй байна.
1 of 5
Өгүүлэл
2022 оны гуравдугаар сарын 07
НҮБ-ын зүгээс Монгол Улсад жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах, эмэгтэйчүүдийг чадавхжуулах чиглэлээр хийсэн үр дүнтэй 10 ажил
Монгол Улс дахь НҮБ нь охид, эмэгтэйчүүдийн эсрэг үйлдэгдэж буй жигшүүрт гэмт хэрэг болох жендэрт суурилсан хүчирхийлэл (ЖСХ) болон гэр бүлийн хүчирхийлэл (ГБХ)-тэй тэмцэхэд чиглэгдсэн хамтын тэмцлийг манлайлан ажиллаж ирсэн. НҮБ-ын Хүн амын сан нь ЖСХ-тэй тэмцэх хууль эрх зүйн болон бодлогын орчныг бүрдүүлж, энэхүү тулгамдсан асуудлыг олон нийтийн анхаарлын төвд авчрах зэргээр Монгол Улсад гэр бүлийн хүчирхийллийг таслан зогсоох талаар сурталчлан таниулах ажлыг тэргүүлж ажиллав. Эдгээр хамтын хүчин чармайлтын үр дүнд бүртгэгдсэн гэр бүлийн хүчирхийллийн тохиолдол 2016-2019 онд 32 хувиар буурсан. Харамсалтай нь, Ковид-19 цар тахал энэхүү хүрсэн ахиц дэвшлийг ухраахад хүргэв. Нийт 17 Нэг цэгийн үйлчилгээний төв (НЦҮТ) болон жэндерт суурилсан хүчирхийллийн хохирогчдод зориулсан 14 түр хамгаалах байр орон даяар үйл ажиллагаа явуулж, эрүүл мэнд, сэтгэл зүй, хууль эрх зүйн зөвлөгөө өгөх, хамгаалах үйлчилгээг үзүүлж байна. Эдгээр НЦҮТ болон түр хамгаалах байрууд нь байгуулагдсан цагаасаа хойш нийт 17,957 иргэнд үйлчилж, 5,136 тохиолдыг олон салбарын төлөөллөөс бүрдсэн хамтарсан баг хянан шийдвэрлэжээ. Дэлгэрэнгүйг: НҮБ-ын Хүн амын сан
Түүнчлэн, НҮБ-ын Хүн амын сан нь Монгол Улсад эхийн эрүүл мэнд, гэр бүл төлөвлөлт, бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн боловсролыг сайжруулахад чиглэсэн үндэсний чадавхыг бэхжүүлэхэд бодит дэмжлэг үзүүлсэн. Эхийн эндэгдлийг бууруулахад томоохон хувь нэмэр оруулсан телемедицин буюу дэвшилтэт технологид тулгуурлан алсын зайнаас тусламж үйлчилгээ үзүүлэх төслийн үр дүнд Монгол Улс Мянганы хөгжлийн 5 дахь зорилтыг хэрэгжүүлсэн дэлхийн есөн орны нэг болж чадсан юм. Монгол Улс дахь НҮБ нь түнш байгууллагуудтайгаа хамтран эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүд, охид жирэмслэлтээс хамгаалах эм худалдаж авахад нь төрөөс олгох санхүүжилтийг нэмэгдүүлэхийг Засгийн газарт уриалсны үр дүнд, 2019 оноос хойш жил бүр энэ зорилгоор 1.8 тэрбум төгрөг төсөвлөдөг болсон нь гэр бүл төлөвлөлтийн үйлчилгээний хүртээмжийг эрс нэмэгдүүлэхэд тус дөхөм үзүүлсэн юм. НҮБ-ын Хүн амын сан 2016 оноос эхлэн эх баригчдын чадавхыг дээшлүүлж, олон улсын жишигт хүргэх зорилт тавин ажиллаж байна. Монгол Улсын өсвөр насныханд бэлгийн болон нөхөн үржихүйн цогц боловсрол олгох хөтөлбөрийг ерөнхий боловсролын сургалтын хөтөлбөрийн нэгэн хэсэг болгоод байна. ДЭМБ-ын зүгээс эмэгтэйчүүдийн эрүүл мэндийг дэмжихэд шаардлагатай хөрөнгө санхүүжилтыг дайчлах чиглэлээр ажиллаж, сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд нэг тэрбум гаруй төгрөгийн санхүүжилт татан төвлөрүүлж чадсан бөгөөд уг хөрөнгийг нөхөн үржихүйн насны эмэгтэйчүүд, тэр дундаа хөгжлийн бэрхшээлтэй эмэгтэйчүүдэд үзүүлэх эхийн эрүүл мэндийн нэн шаардлагатай үйлчилгээний чанарыг сайжруулахад зориулсан юм. ДЭМБ нь мөн бүх нийтийг эрүүл мэндийн даатгалд хамруулах, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний тэгш байдлыг улс орон даяар сурталчлан таниулах ажлыг тэргүүлэн ажиллаж байна. Эмэгтэйчүүдэд зонхилон тохиолддог эрүүл мэндийн асуудлыг шийдвэрлэх санаачилгыг тэргүүлж, “Хөхний хорт хавдар” зэрэг эрүүл мэндийн тусгай аян өрнүүлсэний үр дүнд хорт хавдрын өсөн нэмэгдэж буй тархалтын талаарх олон нийтийн мэдлэгийг дээшлүүлж, зорилтот бүлгийн хүн амыг эрт илрүүлэгт хамруулах, улмаар үүнээс урьдчилан сэргийлэх боломж бүрдүүллээ. Дэлгэрэнгүйг: ДЭМБ Монгол Улс дахь НҮБ нь төрийн болон хувийн хэвшилд жендэрт суурилсан хүчирхийлэл, түүний дотор ажлын байран дахь хүчирхийлэл, дарамтын бүх хэлбэрийг устгах чиглэлээр хамтран ажиллаж байна. Монгол Улсын Их Хурал 2022 оны нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн мөрдөгдөж буй 2021 оны 7-р сард батлагдсан Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад хүчирхийлэл, дарамт, тэр дундаа ажлын байран дахь бэлгийн дарамтыг үл тэвчих талаар тусгасан. ОУ-ын Хөдөлмөрийн байгууллагын зүгээс 2021-2022 онд хувийн болон төрийн байгууллагуудын нийт 4000 ажилтныг хамруулж хийсэн ажлын байран дахь хүчирхийлэл, дарамтын талаарх судалгааны ажлыг удирдав. Судалгааны үр дүн нь Монгол Улсын Засгийн газраас энэ чиглэлээрх үндэсний хууль тогтоомжийг улам боловсронгуй болгох, нотолгоонд тулгуурласан зохистой арга хэмжээ авах боломж бүрдүүлээд байна. Түүнчлэн, ОУХБ нь эдүгээ Дарамт хүчирхийллийг устгах тухай ОУХБ-ын 190-р конвенцийг соёрхон батлах замаар хөдөлмөрийн ертөнц дөх хүчирхийлэл, дарамтыг зогсоохын тулд Засгийн газар, ажилтан, ажил олгогчид хүчээ нэгтгэхийг уриалж байна. Дэлгэрэнгүйг: ОУХБ-ааc
ОУ-ын Шилжилт хөдөлгөөний байгууллага (ОУШХБ) нь хөдөлмөр эрхлэлт, шилжилт хөдөлгөөний тэгш эрхийг хангах, шилжин суурьшилттай холбоотой алагчилал, ялгаварлан гадуурхалттай тэмцэх, шилжилт хөдөлгөөний жендэрийн харилцааны эрсдэл, эмзэг байдлыг шийдвэрлэх чиглэлээр ажилладаг. Өнөөдрийн байдлаар гэхэд, ОУШХБ-аас 23,000 гаруй монгол шилжин суурьшигч эмэгтэйчүүд өөрсдийн хэрэгцээ, нөхцөл байдалд тохирсон тусламж авсаны дотор сэтгэлзүй, хөдөлмөр эрхлэлт, бичиг баримт бүрдүүлэх, бизнесийн удирдлага болон ур чадвараа хөгжүүлэх чиглэлээр туслалцаа аваад байна. ОУШХБ нь хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогч болсон 155 орчим хүнийг иргэнийг эх оронд нь авчирч, 600 гаруй хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогчдод шууд болон нийгэмшүүлэх чиглэлээр туслалцаа дэмжлэг үзүүлсэний сацуу мөн, гадаадад оршин сууж байсан 4000 гаруй монгол эмэгтэйг эх орондоо эсэн мэнд эргэн ирж, нийгэмшихэд нь тусалсан юм. Дэлгэрэнгүйг: ОУШХБ НҮБ-ын сайн дурынханы асуудал эрхэлсэн байгууллага нь Монгол Улс дахь НҮБ-ын үйл ажиллагааг олон чиглэлээр дэмжиж, охид, эмэгтэйчүүд, түүнчлэн жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангахад шаардлагатай олон нийтийн чадавхыг бэхжүүлэхэд үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулж ажилласан. Тухайлбал, Монголын эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүд, охидод цаг зав, зүрх сэтгэлээ зориулан ажилласан Швейцарийн иргэн хатагтай Клеменс Галлопиныг онцолж байна. Клеменс нь Ковид-19 цар тахлын үед Монголд бэлгийн хүчирхийллийн тохиолдол нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор, тэрээр Нэг цэгийн үйлчилгээний төвүүдэд алсын зайнаас үйлчилгээ үзүүлэх зааварчилгааг гаргаж, хөл хорио тогтоон, хөдөлгөөнийг хязгаарласан үед жендэрт суурилсан хүчирхийлэлд өртөгсдөд туслалцаа үзүүлсэн юм. Дэлгэрэнгүйг: UNV Эмэгтэйчүүд өндөр боловсролтой, бүхий л салбарт ажиллаж буй хэдий ч, шийдвэр гаргах түвшинд хараахан хангалттай биш байна. НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөр (НҮБХХ) нь эмэгтэй улс төрчид, улс төр сонирхогч эмэгтэйчүүдийг чадавхжуулах, тэднийг дэмжих сүлжээг бэхжүүлэх чиглэлээр өргөн хүрээтэй үйл ажиллагаа явуулж ирсэн. НҮБХХ-ийн зүгээс шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн төлөөллийг нэмэгдүүлэх эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх, түүнчлэн төрийн албаны удирдах албан тушаалд ажиллаж, мэргэжлээрээ өсч дэвжихэд нь эмэгтэйчүүдэд тулгардаг бүтцийн болон бусад саад бэрхшээлийг даван туулахад дэмжлэг үзүүлэх механизмыг бий болгон, бэхжүүлэх чиглэлээр ажиллаж байна. НҮБХХ-ийн дэмжлэгтэйгээр төрийн албаны удирдах албан тушаалд улам илүү олон эмэгтэйчүүд ажиллах болсон. НҮБХХ нь хувийн хэвшилд жендэрийн мэдрэмжтэй төсөв, санхүүжилтийг бий болгоход чухал үүрэг гүйцэтгэж байна. Дэлгэрэнгүйг: НҮБХХ НҮБ нь хөдөөгийн эмэгтэйчүүдийн орлогыг нэмэгдүүлэх, Монгол Улсын нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд хувь нэмрээ оруулах боломж олгох чиглэлээр орон нутагт үйл ажиллагаа явуулж ирсэн. Үүний нэг тод жишээ нь хөдөлмөр эрхлэх боломжийг өргөжүүлж, хүнсний аюулгүй байдлыг хангахад чиглэсэн орон нутаг дахь өртгийн сүлжээний шинэ арга болох “гэр” гал тогоо санаачилга юм. НҮБ-ын ХХААБ-ын санаачилгын хүрээнд, Сэлэнгэ, Ховд, Хөвсгөл, Дорнод аймгийн зургаан сумын 120 эмэгтэй хамтран өдөрт 500 литр сүү боловсруулах хүчин чадалтай жижиг сүүний үйлдвэр байгуулсан. Тэдгээрийн үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг сургууль, цэцэрлэгийн үдийн хоолонд нийлүүлж буй бөгөөд ингэснээр сурагчид, хүүхдүүд эрүүл хооллолтын үр шимийг хүртдэг болсон байна. Дэлгэрэнгүйг: ХХААБ НҮБ-Хабитат буюу НҮБ-ын хүн амын нутагшил, суурьшлын асуудал эрхэлсэн байгууллага нь хотын захын дүүргүүдийн үерт автах аюулыг бууруулахад тухайн дүүрэгт оршин суугч эмэгтэйчүүдийг манлайлал, оролцоог дэмжиж байна. Энэ хүрээнд, 1176 гишүүдээс бүрдсэн иргэдийн бүлгүүдийг 130 гаруй эмэгтэйчүүд удирдаж ажиллав. Мөн нийт 5933 иргэдэд манлайлал, иргэдийн оролцоотой үйл ажиллагааны төлөвлөлт, олон нийтийн хяналт, гамшгийн бэлэн байдлыг хангах, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох чадавхыг бэхжүүлэх зэрэг чиглэлээр сургалт зохион байгуулсан бөгөөд нийт оролцогчдын 64 хувь нь эмэгтэйчүүд байв. Дэлгэрэнгүйг: UN-Habitat НҮБ-ын Хүүхдийн сан нь хүүхдийн эрхийг бүх хэлбэрээр хамгаалах өргөн хүрээг хамарсан үйл ажиллагаа явуулдаг. Монгол улсад хувьд томоохон сорил болж буй агаарын бохирдлыг бууруулах туршилтын санаачилга нь эмэгтэйчүүд, тэдний сайн сайхан байдалд чухал нөлөө үзүүлсэн. 2019 оноос хойш нүүрсээр галладаг зуухыг солих гэрийн халаалт, дулаалгын CHIP багцыг 1000 гаруй өрхөд олгосноор эдгээр өрхийн гэр нь дулаан, тав тухтай амьдрах нөхцөл бүрдсэн төдийгүй хог хаягдлыг бууруулах, улмаар өрхийн гишүүдийн эрүүл мэнд сайнаар нөлөөлөв. CHIP багцын ачаар эмэгтэйчүүд өдөрт гал түлэхэд зориулдаг цагаа 40 минутаар богиносгосноор хүүхдүүдтэйгээ тоглох юмуу өөртөө зарцуулах цаг нь нэмэгджээ. Дэлгэрэнгүйг: НҮБ-ын Хүүхдийн Сан
Түүнчлэн, НҮБ-ын Хүн амын сан нь Монгол Улсад эхийн эрүүл мэнд, гэр бүл төлөвлөлт, бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн боловсролыг сайжруулахад чиглэсэн үндэсний чадавхыг бэхжүүлэхэд бодит дэмжлэг үзүүлсэн. Эхийн эндэгдлийг бууруулахад томоохон хувь нэмэр оруулсан телемедицин буюу дэвшилтэт технологид тулгуурлан алсын зайнаас тусламж үйлчилгээ үзүүлэх төслийн үр дүнд Монгол Улс Мянганы хөгжлийн 5 дахь зорилтыг хэрэгжүүлсэн дэлхийн есөн орны нэг болж чадсан юм. Монгол Улс дахь НҮБ нь түнш байгууллагуудтайгаа хамтран эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүд, охид жирэмслэлтээс хамгаалах эм худалдаж авахад нь төрөөс олгох санхүүжилтийг нэмэгдүүлэхийг Засгийн газарт уриалсны үр дүнд, 2019 оноос хойш жил бүр энэ зорилгоор 1.8 тэрбум төгрөг төсөвлөдөг болсон нь гэр бүл төлөвлөлтийн үйлчилгээний хүртээмжийг эрс нэмэгдүүлэхэд тус дөхөм үзүүлсэн юм. НҮБ-ын Хүн амын сан 2016 оноос эхлэн эх баригчдын чадавхыг дээшлүүлж, олон улсын жишигт хүргэх зорилт тавин ажиллаж байна. Монгол Улсын өсвөр насныханд бэлгийн болон нөхөн үржихүйн цогц боловсрол олгох хөтөлбөрийг ерөнхий боловсролын сургалтын хөтөлбөрийн нэгэн хэсэг болгоод байна. ДЭМБ-ын зүгээс эмэгтэйчүүдийн эрүүл мэндийг дэмжихэд шаардлагатай хөрөнгө санхүүжилтыг дайчлах чиглэлээр ажиллаж, сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд нэг тэрбум гаруй төгрөгийн санхүүжилт татан төвлөрүүлж чадсан бөгөөд уг хөрөнгийг нөхөн үржихүйн насны эмэгтэйчүүд, тэр дундаа хөгжлийн бэрхшээлтэй эмэгтэйчүүдэд үзүүлэх эхийн эрүүл мэндийн нэн шаардлагатай үйлчилгээний чанарыг сайжруулахад зориулсан юм. ДЭМБ нь мөн бүх нийтийг эрүүл мэндийн даатгалд хамруулах, эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний тэгш байдлыг улс орон даяар сурталчлан таниулах ажлыг тэргүүлэн ажиллаж байна. Эмэгтэйчүүдэд зонхилон тохиолддог эрүүл мэндийн асуудлыг шийдвэрлэх санаачилгыг тэргүүлж, “Хөхний хорт хавдар” зэрэг эрүүл мэндийн тусгай аян өрнүүлсэний үр дүнд хорт хавдрын өсөн нэмэгдэж буй тархалтын талаарх олон нийтийн мэдлэгийг дээшлүүлж, зорилтот бүлгийн хүн амыг эрт илрүүлэгт хамруулах, улмаар үүнээс урьдчилан сэргийлэх боломж бүрдүүллээ. Дэлгэрэнгүйг: ДЭМБ Монгол Улс дахь НҮБ нь төрийн болон хувийн хэвшилд жендэрт суурилсан хүчирхийлэл, түүний дотор ажлын байран дахь хүчирхийлэл, дарамтын бүх хэлбэрийг устгах чиглэлээр хамтран ажиллаж байна. Монгол Улсын Их Хурал 2022 оны нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн мөрдөгдөж буй 2021 оны 7-р сард батлагдсан Хөдөлмөрийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад хүчирхийлэл, дарамт, тэр дундаа ажлын байран дахь бэлгийн дарамтыг үл тэвчих талаар тусгасан. ОУ-ын Хөдөлмөрийн байгууллагын зүгээс 2021-2022 онд хувийн болон төрийн байгууллагуудын нийт 4000 ажилтныг хамруулж хийсэн ажлын байран дахь хүчирхийлэл, дарамтын талаарх судалгааны ажлыг удирдав. Судалгааны үр дүн нь Монгол Улсын Засгийн газраас энэ чиглэлээрх үндэсний хууль тогтоомжийг улам боловсронгуй болгох, нотолгоонд тулгуурласан зохистой арга хэмжээ авах боломж бүрдүүлээд байна. Түүнчлэн, ОУХБ нь эдүгээ Дарамт хүчирхийллийг устгах тухай ОУХБ-ын 190-р конвенцийг соёрхон батлах замаар хөдөлмөрийн ертөнц дөх хүчирхийлэл, дарамтыг зогсоохын тулд Засгийн газар, ажилтан, ажил олгогчид хүчээ нэгтгэхийг уриалж байна. Дэлгэрэнгүйг: ОУХБ-ааc
ОУ-ын Шилжилт хөдөлгөөний байгууллага (ОУШХБ) нь хөдөлмөр эрхлэлт, шилжилт хөдөлгөөний тэгш эрхийг хангах, шилжин суурьшилттай холбоотой алагчилал, ялгаварлан гадуурхалттай тэмцэх, шилжилт хөдөлгөөний жендэрийн харилцааны эрсдэл, эмзэг байдлыг шийдвэрлэх чиглэлээр ажилладаг. Өнөөдрийн байдлаар гэхэд, ОУШХБ-аас 23,000 гаруй монгол шилжин суурьшигч эмэгтэйчүүд өөрсдийн хэрэгцээ, нөхцөл байдалд тохирсон тусламж авсаны дотор сэтгэлзүй, хөдөлмөр эрхлэлт, бичиг баримт бүрдүүлэх, бизнесийн удирдлага болон ур чадвараа хөгжүүлэх чиглэлээр туслалцаа аваад байна. ОУШХБ нь хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогч болсон 155 орчим хүнийг иргэнийг эх оронд нь авчирч, 600 гаруй хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогчдод шууд болон нийгэмшүүлэх чиглэлээр туслалцаа дэмжлэг үзүүлсэний сацуу мөн, гадаадад оршин сууж байсан 4000 гаруй монгол эмэгтэйг эх орондоо эсэн мэнд эргэн ирж, нийгэмшихэд нь тусалсан юм. Дэлгэрэнгүйг: ОУШХБ НҮБ-ын сайн дурынханы асуудал эрхэлсэн байгууллага нь Монгол Улс дахь НҮБ-ын үйл ажиллагааг олон чиглэлээр дэмжиж, охид, эмэгтэйчүүд, түүнчлэн жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангахад шаардлагатай олон нийтийн чадавхыг бэхжүүлэхэд үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулж ажилласан. Тухайлбал, Монголын эмзэг бүлгийн эмэгтэйчүүд, охидод цаг зав, зүрх сэтгэлээ зориулан ажилласан Швейцарийн иргэн хатагтай Клеменс Галлопиныг онцолж байна. Клеменс нь Ковид-19 цар тахлын үед Монголд бэлгийн хүчирхийллийн тохиолдол нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор, тэрээр Нэг цэгийн үйлчилгээний төвүүдэд алсын зайнаас үйлчилгээ үзүүлэх зааварчилгааг гаргаж, хөл хорио тогтоон, хөдөлгөөнийг хязгаарласан үед жендэрт суурилсан хүчирхийлэлд өртөгсдөд туслалцаа үзүүлсэн юм. Дэлгэрэнгүйг: UNV Эмэгтэйчүүд өндөр боловсролтой, бүхий л салбарт ажиллаж буй хэдий ч, шийдвэр гаргах түвшинд хараахан хангалттай биш байна. НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөр (НҮБХХ) нь эмэгтэй улс төрчид, улс төр сонирхогч эмэгтэйчүүдийг чадавхжуулах, тэднийг дэмжих сүлжээг бэхжүүлэх чиглэлээр өргөн хүрээтэй үйл ажиллагаа явуулж ирсэн. НҮБХХ-ийн зүгээс шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн төлөөллийг нэмэгдүүлэх эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх, түүнчлэн төрийн албаны удирдах албан тушаалд ажиллаж, мэргэжлээрээ өсч дэвжихэд нь эмэгтэйчүүдэд тулгардаг бүтцийн болон бусад саад бэрхшээлийг даван туулахад дэмжлэг үзүүлэх механизмыг бий болгон, бэхжүүлэх чиглэлээр ажиллаж байна. НҮБХХ-ийн дэмжлэгтэйгээр төрийн албаны удирдах албан тушаалд улам илүү олон эмэгтэйчүүд ажиллах болсон. НҮБХХ нь хувийн хэвшилд жендэрийн мэдрэмжтэй төсөв, санхүүжилтийг бий болгоход чухал үүрэг гүйцэтгэж байна. Дэлгэрэнгүйг: НҮБХХ НҮБ нь хөдөөгийн эмэгтэйчүүдийн орлогыг нэмэгдүүлэх, Монгол Улсын нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд хувь нэмрээ оруулах боломж олгох чиглэлээр орон нутагт үйл ажиллагаа явуулж ирсэн. Үүний нэг тод жишээ нь хөдөлмөр эрхлэх боломжийг өргөжүүлж, хүнсний аюулгүй байдлыг хангахад чиглэсэн орон нутаг дахь өртгийн сүлжээний шинэ арга болох “гэр” гал тогоо санаачилга юм. НҮБ-ын ХХААБ-ын санаачилгын хүрээнд, Сэлэнгэ, Ховд, Хөвсгөл, Дорнод аймгийн зургаан сумын 120 эмэгтэй хамтран өдөрт 500 литр сүү боловсруулах хүчин чадалтай жижиг сүүний үйлдвэр байгуулсан. Тэдгээрийн үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг сургууль, цэцэрлэгийн үдийн хоолонд нийлүүлж буй бөгөөд ингэснээр сурагчид, хүүхдүүд эрүүл хооллолтын үр шимийг хүртдэг болсон байна. Дэлгэрэнгүйг: ХХААБ НҮБ-Хабитат буюу НҮБ-ын хүн амын нутагшил, суурьшлын асуудал эрхэлсэн байгууллага нь хотын захын дүүргүүдийн үерт автах аюулыг бууруулахад тухайн дүүрэгт оршин суугч эмэгтэйчүүдийг манлайлал, оролцоог дэмжиж байна. Энэ хүрээнд, 1176 гишүүдээс бүрдсэн иргэдийн бүлгүүдийг 130 гаруй эмэгтэйчүүд удирдаж ажиллав. Мөн нийт 5933 иргэдэд манлайлал, иргэдийн оролцоотой үйл ажиллагааны төлөвлөлт, олон нийтийн хяналт, гамшгийн бэлэн байдлыг хангах, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох чадавхыг бэхжүүлэх зэрэг чиглэлээр сургалт зохион байгуулсан бөгөөд нийт оролцогчдын 64 хувь нь эмэгтэйчүүд байв. Дэлгэрэнгүйг: UN-Habitat НҮБ-ын Хүүхдийн сан нь хүүхдийн эрхийг бүх хэлбэрээр хамгаалах өргөн хүрээг хамарсан үйл ажиллагаа явуулдаг. Монгол улсад хувьд томоохон сорил болж буй агаарын бохирдлыг бууруулах туршилтын санаачилга нь эмэгтэйчүүд, тэдний сайн сайхан байдалд чухал нөлөө үзүүлсэн. 2019 оноос хойш нүүрсээр галладаг зуухыг солих гэрийн халаалт, дулаалгын CHIP багцыг 1000 гаруй өрхөд олгосноор эдгээр өрхийн гэр нь дулаан, тав тухтай амьдрах нөхцөл бүрдсэн төдийгүй хог хаягдлыг бууруулах, улмаар өрхийн гишүүдийн эрүүл мэнд сайнаар нөлөөлөв. CHIP багцын ачаар эмэгтэйчүүд өдөрт гал түлэхэд зориулдаг цагаа 40 минутаар богиносгосноор хүүхдүүдтэйгээ тоглох юмуу өөртөө зарцуулах цаг нь нэмэгджээ. Дэлгэрэнгүйг: НҮБ-ын Хүүхдийн Сан
1 of 5
Өгүүлэл
2022 оны хоёрдугаар сарын 23
Нийгмийн даатгалын системээр дамжуулан малчдын цочролд тэсвэртэй байдлыг сайжруулах нь
“Би 15 жил мал маллаж байна. Гэвч, мал малласан эдгээр жилүүдийг хөдөлмөр эрхэлсэн гэж бүртгүүлж чадаагүй, бас сайн дурын даатгалд хамрагдаагүй байсан” гэж Баян-Өлгий аймгийн Цэнгэл сумын харьяат өдгөө жаран настай Авилдолдагийн Бударах гуай ярив. "Одоо би тэтгэвэрийн нас хүрсэн ч, тэтгэвэр тогтоолгож чадахгүй байна."
Мал маллахыг албан бус, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэгт тооцдог тул малчид нийгмийн даатгалд сайн дураараа хамрагдаж шимтгэл төлдөг. Гэвч Монгол улсын нийт хүн амын гуравны нэгийг бүрдүүлдэг малчдын дийлэнх нь (бараг 85 хувь) Булдарах гуайн нэгэн адил нийгмийн даатгалд хамрагдаагүй тул үр шимийг нь хүртэж чадахгүй байна.
Нийгмийн даатгалд хамрагддаг малчдын тоо ийм бага байгаа нь ихэнхдээ, малчид нийгмийн даатгал, түүний ашиг тусын талаар мэдлэг дутмаг байгаатай холбоотой аж.
Малчдыг нийгмийн даатгалд хамруулах нь тэднийг цаашид ядуурал, уур амьсгалын нөлөөллөөс шалтгаалсан цочролд өртөхөөс урьдчилан сэргийлэх арга зам гэж "Малчдын нийгмийн хамгааллыг өргөжүүлж, цочролд хариу үзүүлэх бэлэн байдлыг нэмэгдүүлэх нь" НҮБ-ын хамтарсан хөтөлбөр үзэж байна. Иймд, уг хөтөлбөрийн хүрээнд малчдад сайн дурын нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын ашиг тусын талаар сурталчлан таниулахад анхаарч байна.
Нийгмийн даатгалын ажилтнуудыг чадавхжуулж, мөн малчид бие биенээсээ суралцаж байна
Алслагдсан бүс нутагт тархан суурьшсан малчдад мэдээлэл хүргэж уламжлалт, үр дүнтэй арга замуудын нэг нь нийгмийн даатгалын ажилтнуудыг сургаж, чадавхжуулах явдал гэж үзэж байна.
Баян-Өлгий аймгийн Цэнгэл сумын нийгмийн даатгалын мэргэжилтэн н.Алтанбек 2021 оны зун малчдыг сайн дурын нийгмийн даатгалд хамруулах асуудлаар сурталчлан таниулах ажлынхаа үеэр Б.Булдарах гуайд 2017 онд Нийгмийн даатгалын тухай хуульд оруулсан 2021 оны эцэс хүртэл хүчин төгөлдөр мөрдөгдөх нэмэлт өөрчлөлтөөр малчид нийгмийн даатгалын шимтгэлээ нөхөн төлж болох талаар тайлбарлаж өгсөн.
Нийгмийн даатгалын ашиг тус гагцхүү өндөр насны тэтгэврээр хязгаарлагдахгүй. Монгол Улсын сайн дурын нийгмийн даатгалд тахир дутуугийн тэтгэвэр, тэжээгчээ алдсаны тэтгэвэр, хөдөлмөрийн чадвараа түр алдсаны тэтгэмж, жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж, оршуулгын тэтгэмж, хөдөлмөрийн чадвараа сэргээх тэтгэмж, нөхөн сэргээх эмчилгээний тэтгэмж багтдаг.
Малчид зуд, үер, шороон шуурга зэрэг цаг агаарын нөлөөллөөс шалтгаалсан цочирдолд өртөмтгий байдаг. Ийм нөхцөл байдал нь тэднийг ажил мэргэжлээс шалтгаалсан гэмтэл авах эрсдэлтэй болгодог.
Завхан аймгийн Идэр сумын малчин Довоогийн Батсайхан малаа хариулж яваад тэмээнээс унаж хөл, мөрөндөө гэмтэл авсаны улмаас хөдөлмөрийн чадвараа түр алдсаны нөхөн төлбөрийг авчээ. Учир нь түүний гэргий Нийсүрэнгийн Амарбаясгалан нь НҮБ-ын хамтарсан хөтөлбөрийн хүрээнд зохион байгуулсан малчдад зориулсан сургалтад хамрагдаж, ийм төрлийн тэтгэмжийг нийгмийн даатгалаас авах боломжтойг олж мэдсэн аж. Тэд сайн дурын нийгмийн даатгалд 17 жил хамрагдсан ч, хөдөлмөрийн чадвараа түр алдсаны нөхөн төлбөр зэрэг бусад тэтгэмжийн талаар төдийлөн мэддэггүй байсан гэв.
Нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын ашиг тусын талаарх мэдээлэл, мэдлэг түгээх нь малчдын сайн дурын даатгалд хамруулахыг нэмэгдүлэхэд хангалтгүй байв. Учир нь олон даатгалд хамрагдахын ашиг тусыг мэддэг ч нийгмийн даатгалын шимтгэлээ төлөх бэлэн мөнгөөр дутагддаг.
Малчдын нийгмийн даатгалд хамрагдалтыг нэмэгдүүлэх уламжлалт бус арга замууд
НҮБ-ын хамтарсан хөтөлбөр нь малчдын, ялангуяа эмзэг бүлгийн малчдын нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалд хамрагдалтыг нэмэгдүүлэх бусад шинэлэг арга барилуудыг туршиж үзсэн. Энэхүү туршилтын арга хэмжээнд малчдын хоршоо, бэлчээр ашиглагчдын бүлэг зэрэг малчдын бие даасан байгууллагууд чухал үүрэг гүйцэтгэв.
Цөөн малтай, даатгалын шимтгэлээ төлөх бэлэн мөнгөгүй, орлого багатай малчид хоршоодтойгоо хамтран ажиллаж, үр шимийг хүртээд байна. Малчид мал, түүхий эд зэрэг бэлэн бус төлбөрийг хоршоодод даатгалын шимтгэл болгон төлж байхаар болжээ.
Завхан аймгийн Идэр сумын Хатан идэр хоршооны тэргүүн Сэнгэжавын Бямбацэрэн сумынхаа хоршооны гишүүд, малчдад нийгмийн даатгалын ашиг тусыг сурталчлан таниулах чиглэлээр орон нутагтаа ажиллахаар бэлтгэгдсэн.
Хэлж ирдэггүй хямрал, гамшиг тохиоход малчдад “аврал” мэт нийгмийн даатгалын ашиг тусыг таниулж, тэднийг даатгалд хамрагдахыг идэвхтэй уриалагч С.Бямбацэрэн малчидтай ганцаарчлан уулзаж, ярилцахад тэд ихээхэн сонирхож, мэдээлэл авдаг тухай ярив.
Малчдын аж ахуй эрхлэх ур чадвар, орлогоо нэмэгдүүлэх ур чадварыг дэмжих нь малчдын гамшиг цочролд бэлэн байх, тэсвэрлэх чадварыг бэхжүүлэх, мөн хөгжиж дэвших боломжийг олгох үр дүнтэй арга байх болно. Иймд НҮБ-ын хамтарсан хөтөлбөрийн хүрээнд сүү, арьс шир, мах боловсруулах зэрэг мал аж ахуйн үйлдвэрлэл, бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн эрх, жендэрт суурилсан хүчирхийллээс урьдчилан сэргийлэх зэрэг ажил, амьдралын мэдлэг олгох өргөн агуулгатай “Малчин хөтөлбөр”-ийг амжилттай судлаад байна.
Цочролд шуурхай хариу үзүүлэх нийгмийн даатгалын үндэсний чадавхыг бэхжүүлэх нь
ОУ-ын Хөдөлмөрийн Байгууллага тэргүүлэн, НҮБ-ын Хүн амын сан, НҮБ-ын Хүүхдийн сан, НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага зэрэг НҮБ-ын системийн дөрвөн байгууллагаас хоёр жилийн хугацаанд хэрэгжүүлсэн хамтарсан хөтөлбөрийн үр дүнд 2020-2021 онд улсын нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалд хамрагдах иргэдийн тоо дунджаар таван хувиар өссөн гэж Нийгмийн даатгалын ерөнхий газраас мэдээлээд байна. Харин Завхан аймгийн зорилтот таван суманд малчдын сайн дурын даатгалд хамрагдалт 10 хувиар өсчээ.
Туршилтын үйл ажиллагааны үр дүнгээс үзвэл, шинэ санаачлага, тууштай хүчин чармайлт тэр дундаа малчдын ойлголт мэдлэгийг нэмэгдүүлж, малчдын байгууллагаар дамжуулан хөшүүргүүд зэргийг хэрэгжүүлбэл, малчдын нийгмийн хамгааллын тогтолцоонд хамрагдах хүрээг үндэсний хэмжээнд нэмэгдүүлэх боломжтойг нотлон харуулсан бөгөөд хамтарсан хөтөлбөр нь цаашлаад, цочролын үед хариу арга хэмжээ авах асуудлыг нийгмийн хамгааллын тогтолцооны нэг хэсэг болгох чиглэлээр сурталчлан таниулах ажил хийж гүйцэтгээд байна.
НҮБ-ын "Малчдын нийгмийн хамгааллыг өргөжүүлж, цочролд хариу үзүүлэх бэлэн байдлыг нэмэгдүүлэх нь" хамтарсан хөтөлбөр нь Монгол Улсын нийгмийн хамгааллын тогтолцоонд тулгамдаж буй асуудлуудыг тус улс дахь НҮБ-ын системийн байгууллагууд хамтран шийдвэрлэхийг зорьсон анхны хамтын хүчин чармайлтын нэг юм.
Энэхүү хөтөлбөр нь үндэсний нийгмийн хамгааллын тогтолцоон дахь хамгийн стратегийн, өөрчлөлт шинэчлэлийн шинжтэй бодлогын сорилт бэрхшээлүүдээ шийдвэрлэхэд нь зориулж нотолгоонд суурилсан шийдлүүдийг санал болгох зорилготой байв. Уг хамтарсан хөтөлбөрийг НҮБ-ын системийн байгууллагуудын нэгдсэн бодлогын дэмжлэг, стратегийн санхүүжилтийн нэгдсэн механизм болох ТХЗ хамтарсан сангаас санхүүжүүлэв.
---
Монгол дахь ОУХБ-ын мэдээлэл харилцааны зөвлөх Б.Жавхлан болон НҮБ-ын Суурин Зохицуулагчийн газрын Мэдээлэл харилцааны ажилтан Д.Соёлмаа бэлтгэв.
1 of 5
Хэвлэлийн мэдээ
2023 оны гуравдугаар сарын 17
Монгол Улсын Засгийн газар болон НҮБ-ын хамтарсан удирдах хорооны хуралдаан боллоо
Хуралдаанаар 2017-2022 онуудад Монгол Улсад хэрэгжүүлсэн “НҮБ-ын Хөгжлийн тусламжийн хүрээ” баримт бичгийн үр дүнг дүгнэн хэлэлцэж, уг баримт бичгийг дуусгавар болголоо.
Өнгөрсөн зургаан жилийн хугацаанд хэрэгжүүлсэн хөгжлийн хөтөлбөрүүд нь Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр, “Алсын хараа-2050” зэрэг хөгжлийн бодлогын баримт бичгийн хэрэгжилтэд дэмжлэг болсны зэрэгцээ тогтвортой хөгжлийн зорилгод оруулах үндэсний хувь нэмрийг нэмэгдүүлэх, олон улсын хамтын нийгэмлэгийн өмнө Монгол Улсын хүлээсэн үүрэг амлалтыг хэрэгжүүлэх, тулгарсан сорилт, бэрхшээлийг даван туулахад чухал дэмжлэг болсон гэж дүгнэв.
Хуралдааны дараагийн хэсэгт Тогтвортой хөгжлийн хамтын ажиллагааны хүрээ” баримт бичигт заасны дагуу ирэх таван жилд хэрэгжүүлэх шинэ стратегийн хамтын ажиллагааны хүрээнд хийх ажлын төлөвлөгөөний төслийг хэлэлцэж батлав.
2023 онд Тогтвортой хөгжлийн зорилгуудын хэрэгжилт дунд үедээ хүрч байгаа бөгөөд ирэх есдүгээр сард Нью-Йорк хотноо ТХЗ-ын дээд хэмжээний чуулга уулзалтад өнөөг хүртэл хүрсэн үр дүнг хэлэлцэх юм. Энэхүү чуулганыг угтан Монгол Улс ТХЗ-ын хэрэгжилтийн талаарх Үндэсний сайн дурын илтгэлээ танилцуулахаар бэлтгэж байна.
1 of 5
Хэвлэлийн мэдээ
2023 оны гуравдугаар сарын 07
Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдөрт зориулсан Монгол Улс дахь НҮБ-ын мэдэгдэл
Иймд, цахим шилжилтийн үр өгөөжийг хүн бүрд тэгш хүртээхийн тулд охид, эмэгтэйчүүдийн оролцоог чухалчилж, цахим орчин дахь аюулгүй байдлыг нь хамгаалах ёстой.
Энэ жилийн Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг тохиолдуулан дэлхий нийтээрээ инновац болон технологиор дамжуулан тэгш бус байдлыг бууруулж, жендэрийн ялгаатай байдлыг багасгах боломжийг онцолж байна.
Цахимжилт болон хиймэл оюун ухааны дэвшил нь эдийн засаг, аж үйлдвэрлэл, нийгмийг өргөн хүрээнд өөрчилж буй хэдий ч, охид эмэгтэйчүүд хөгжлөөс орхигдож, үүгээр үл барам түүний сөрөг нөлөөлөлд өртсөөр байна.
Хэдийгээр Монгол Улс жендэрийн эрх тэгш байдлыг бий болгоход тодорхой ахиц гаргаж буй ч, хангалттай түвшинд хүрэхийн тулд цаашид илүү далайцтай, өргөн хүрээнд ажиллах шаардлагатай байна. Эрүүл мэнд, уур амьсгалын өөрчлөлт, хүнсний аюулгүй байдал, амьжиргааны өртгийн хэт өсөлт зэргээс үүдэн бий болж буй олон улсын болон дотоодын хямрал, бэрхшээлүүд нь одоогийн тэгш бус байдлыг улам ихэсгэж, өрх толгойлсон эмэгтэйчүүд, орон нутгийн эмэгтэйчүүд зэрэг Монгол Улсын эмзэг бүлгийн иргэдэд хурцаар нөлөөлж байна. Эдгээр иргэдийн хямрал, бэрхшээлийг даван туулах чадавхыг бэхжүүлэхэд мэдээлэл, харилцаа холбооны технологи ихээхэн чухал үүрэг гүйцэтгэж чадна.
Монгол Улсын охид, эмэгтэйчүүд технологи, санхүү, эрүүл мэнд, хөдөлмөр эрхлэлт, цалин хөлс, урамшуулал болон шийдвэр гаргалтын хувьд адил тэгш оролцох боломжгүй, мөн цахим болон цахим бус орчинд өргөн тархсан ялгаварлал, хүчирхийлэлтэй нүүр тулж буй байна. Жендэрийн хэвшмэл буруу ойлголтууд эдгээрийг улам дэврээж, олон нийтийн болон цахим орчин дахь эмэгтэйчүүдийн оролцоог хумих, цаашлаад охид, эмэгтэйчүүдийн сэтгэцийн эрүүл мэнд, сайн сайхан байдал, аюулгүй байдалд нэн халтай, нөхөн сэргээх боломжгүй хохирол учруулдаг нийгэм, соёлын хэм хэмжээ амь бөхтэй оршсоор байна.
Мэдээллийн технологийн салбар дахь боловсрол болон хөдөлмөр эрхлэлт нь мөн тэнцвэргүй байдалд байна. Тухайлбал, 2022 онд мэдээллийн технологийн чиглэлээр их сургууль төгсөгчдийн 73% нь эрэгтэй оюутан байжээ.
Бид жендэрийн тухай сөрөг ойлголт, хэм хэмжээний эсрэг зогсож, охид эмэгтэйчүүдэд технологи, ур чадвар, хөдөлмөр эрхлэлт болон цахим эдийн засагт бүрэн оролцох тэгш, хүртээмжтэй боломж бүхий таатай орчныг бүрдүүлэх замаар эдгээр асуудлыг олон талт, харилцан уялдаатай арга барилаар шийдвэрлэх ёстой.
Бид тэгш хүртээмжтэй, тогтвортой бөгөөд хөгжингүй Монгол Улсын төлөөх бидний дараах хамтын алсын харааг хэрэгжүүлэх зорилгод Монгол Улс дахь НҮБ-тай нэгдэхийг Монгол Улсын нийт эрэгтэйчүүд, эмэгтэйчүүд, хөвгүүд, охидод уриалж байна. Иймд:
Охид хүчирхийлэлгүй, эрүүл, аюулгүй орчинд өсөн дэвшиж, шинжлэх ухаан, инженерчлэл, математик, технологи зэрэг өөрийн сонгосон бүхий л мэргэжлийн чиглэлээр суралцдаг;
Мэргэжлийн ур чадвартай эмэгтэйчүүд нь жендэрт бус харин ур чадвар, гүйцэтгэлд суурилсан шударга бөгөөд адил тэгш цалин хөлс авдаг;
Бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүд цахим эдийн засагт өндөр түвшинд оролцож, илүү үр өгөөж хүртдэг;
Шилжин суурьшигч эмэгтэйчүүд нь хөгжлийн гадна орхигдохгүйгээр нийгэм, эдийн засгийн зохистой боломжийг тэгш хүртдэг;
Малчин эмэгтэйчүүд орон нутгийнхаа хөгжилд идэвхтэй үүрэг гүйцэтгэдэг;
Нийт охид эмэгтэйчүүд өрх гэрийн болон төрийн шийдвэр гаргах түвшинд эрх тэгш оролцдог, үзэл бодол, дуу хоолойгоо чөлөөтэй илэрхийлдэг;
Залуу эмэгтэйчүүд аливаа дарамт, шахалтад өртөлгүйгээр эрүүл мэнд, бие махбодынхоо талаар бие даасан шийдвэр гаргадаг;
Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний ажилтнуудын (80 гаруй хувь нь эмэгтэйчүүд) эрх, нийгмийн хамгаалал нь хамгаалагдаж, баталгаажсан Монгол Улсыг цогцлоон хөгжүүлэхэд хүн бүрийг хувь нэмрээ оруулахыг уриалж байна.
Бид Монгол Улсын тогтвортой хөгжлийг хурдасгахад технологи болон инновацын дэвшлийг ашиглахдаа охид, эмэгтэйчүүдийг хөгжлийн гадна орхигдуулахгүй, тэдний аюулгүй байдал, сайн сайхан байдлыг нь эрсдэлд оруулахгүй байхуйц нөхцөлийг бүрдүүлж ажиллахыг Монгол Улсын Засгийн Газар болон хөгжлийн бүхий л түншүүддээ уриалж байна.
1 of 5
Хэвлэлийн мэдээ
2023 оны хоёрдугаар сарын 14
Экспортыг дэмжих олон улсын форум 2023: Ногоон, цахим экспортыг хөгжүүлэх нь
2023 оны ЭЛОУФ -ын нээлтийн ажиллагаа
Өдгөө 20 дахь жилдээ зохион байгуулж буй Экспортыг дэмжих олон улсын форум нь дэлхийн худалдааг хөгжүүлэх талаар олон улсын түвшинд хэлэлцүүлэг өрнүүлж, жижиг дунд бизнесийг өргөжүүлэх замаар улс орнуудын хөгжлийг дэмжих зорилготой. Тус форум нь жижиг дунд бизнес, ялангуяа эмэгтэйчүүд, залуу бизнес эрхлэгчид, бодлого боловсруулагчид болон олон улсын байгууллагуудын дуу хоолойг нэгтгэдгээрээ онцлог юм.
ОУХТ-ийн Гүйцэтгэх захирал Памела Коук-Хамилтон болон Монгол Улсаас Швейцарын Холбооны Улсад суугаа Онц бөгөөд бүрэн эрхт элчин сайд Д.Гэрэлмаа нар 2 дугаар сарын 15-ны өдөр ОУХТ-ийн Женев хот дахь төв байранд болон цахим хэлбэр хосолсон байдлаар зохион байгуулагдах Экспортыг дэмжих олон улсын форумын нээлтийн ажиллагааны үеэр тус форумын зарыг олон нийтэд сонордуулах болно.
“Түүхий эдийн экспортыг төрөлжүүлж, нэмүү өртөг шингэсэн экспортод тулгуурласан эдийн засагт шилжихэд жижиг дунд бизнес чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Ялангуяа, эмэгтэй, залуу энтрепренерүүд ирээдүйд илүү тогтвортой, ногоон бизнесийг сонгож байна. Монгол Улсад зохион байгуулах энэ удаагийн форумд ногоон худалдаагаар эдийн засгийг төрөлжүүлж, аливаа хямрал сорилыг даван туулах чадавхыг бий болгох арга замыг эрэлхийлэхээр олон улсын бизнес эрхлэгчдийн манлайлагчид нэг дор чуулах болсонд бид баяртай байна” гэж Хатагтай Коук-Хамилтон онцлов.
“Бид форумыг зохион байгуулагчийн хувиар тулгамдаж буй сорилтуудад нийтлэг шийдэл олж, илүү ногоон, өөр хоорондоо нягт холбогдсон, хүртээмжтэй худалдааны ирээдүйг бий болгохын төлөө олон улсын хэмжээний манлайлагчидтай харилцах болсондоо баяртай байна” гэж элчин сайд Д. Гэрэлмаа цохон тэмдэглэв.
Форумын нээлтийн ажиллагаа нь 2023 оны 02-р сарын 15-ны өдөр Женевийн цагаар 10:00-11:00 цагт буюу Улаанбаатарын цагаар 17:00-18:00 цагт болно. Дараах холбоосоор нээлтийн ажиллагаанд цахимаар оролцоно уу. Join for the hybrid launch event
ДГХБО-ууд, эмэгтэйчүүд болон залуу бизнес эрхлэгчдийн дуу хоолойг хүргэх нь
Экспортыг дэмжих олон улсын форумын үеэр 2024 онд болох Далайд гарцгүй хөгжиж буй орнууд (ДГХБО)-ын Сайд нарын бага хуралд зориулсан ДГХБО-уудын Хувийн хэвшлийнхний бэлтгэл уулзалтыг зохион байгуулна. 06-р сарын 26-ны өдөр болох энэхүү форумыг угтсан тусгай арга хэмжээний үеэр ДГХБО-уудын бизнес эрхлэгчид санал зөвлөмжөө НҮБ-д албан ёсоор илэрхийлэх боломжтой бөгөөд саналуудыг нэгтгэсэн дүгнэлтийг форумын нэгдсэн хуралдаанд албан ёсоор хүргүүлнэ.
Зургадугаар сарын 26-ны өдөр мөн “SheTrades Mongolia Hub” буюу “Худалдаа эрхлэгч эмэгтэйчүүдийн төв”-ийн нээлтийн ажиллагаа болно. Энэхүү төв нь бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүд, ялангуяа эмэгтэй удирдлагатай компаниудад зориулсан сургалт болон бодлогын зөвлөгөөгөөр хангадаг дэлхийн бусад 11 үндэсний хэмжээний төвүүдтэй хамтран ажиллах юм.
Зургадугаар сарын 27-нд зохион байгуулагдах Залуу бизнес эрхлэгчдийн дунд болох бизнесийн шинэлэг санаачлагаар өрсөлдөх тэмцээнд Монгол улс зэрэг хэд хэдэн орноос шигшээ шатанд шалгарсан залуучууд оролцоно.
Жижиг бизнесийг онцлохын учир
Экспортыг дэмжих олон улсын форумын албан ёсны нээлт Дэлхийн бичил, жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих олон улсын өдөр буюу зургадугаар сарын 27-ны өдөр болно.
Жижиг дунд бизнес, үйлдвэрлэл нь худалдаа, арилжаагаар дамжуулан эдийн засгийн өсөлтийг нэмэгдүүлж, ажлын байрыг бий болгож, олон улсын нэмүү өртгийн сүлжээг бэхжүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Дэлхийн ихэнх эдийн засгийн нэгэн адил Монгол Улсад жижиг дунд үйлдвэрлэл нь эдийн засгийн гол тулгуур болж, нийт ажиллах хүчний дөрөвний гурвыг төлөөлдөг бөгөөд жижиг бизнес эрхлэгчдийн дунд эмэгтэйчүүд багагүй хувийг эзэлдэг. Иймд, жижиг бизнес, үйлдвэрлэл эрхлэгчдийг олон улсын зах зээлтэй холбосноор худалдааны өгөөж, үр шимийг тэгш хүртээмжтэй хүртэх боломжтой.
2023 оны форумын нэгдсэн хуралдаан нь 6 дугаар сарын 27-28-ны өдрүүдэд болох бөгөөд худалдааг төрөлжүүлэх арга замуудаас авхуулаад шинээр үүсэж буй салбаруудад залуу бизнес эрхлэгчдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, далайд гарцгүй хөгжиж буй орнуудын худалдааны салбарт гарч буй томоохон өөрчлөлт, чиг хандлагууд, ногоон худалдаа, цахим үйлчилгээ, санхүүгийн хүртээмж хүртэлх олон улсын худалдаа болон бизнесийг тодорхойлж буй өнөөгийн асуудлуудыг хөндөж хэлэлцэх юм.
Форум нь 06-р сарын 29-ний өдөр болох Монгол Улсын жижиг бизнес эрхлэгчдэд зориулсан органик, цахим худалдааны чадавх бэхжүүлэх сургалтаар өндөрлөнө.
Экспортыг дэмжих олон улсын форумыг 2019 онд Этиоп улсын Аддис-Абеба, 2018 онд Замби улсын Лусака, 2017 онд Унгар Улсын Будапешт, 2016 онд Шри Ланка улсын Коломбо, 2015 онд Катар Улсын Доха, 2014 онд Руанда улсын Кигали, 2012 онд Индонез улсын Жакарта, 2011 онд Турк улсын Истанбул, 2010 онд БНХАУ-ын Чунчин хотод тус тус зохион байгуулсан.
Форумын талаар цаг үеийн шинэ мэдээ, мэдээллийг http://www.intracen.org/wedf холбоосоор авахаас гадна форумд оролцохыг хүсвэл https://indico.un.org/event/1004191/ холбоосоор бүртгүүлнэ үү.
Олон улсын худалдааны төвийн тухай: Олон улсын худалдааны төв бол Дэлхийн Худалдааны Байгууллага болон Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын хамтарсан агентлаг юм. ОУХТ нь хөгжиж буй орнуудын бичил, жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэлхийн зах зээл дээрх өрсөлдөх чадавхыг нэмэгдүүлэхэд нь дэмжлэг үзүүлснээр Тогтвортой хөгжлийн зорилгуудын хэрэгжилтэд хувь нэмрээ оруулдаг. Дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах бол www.intracen.org цахим хуудсанд зочилно уу.
ОУХТ-ийг нийгмийн сүлжээнд дагах: Twitter | Facebook | LinkedIn | Instagram | Flickr
1 of 5
Хэвлэлийн мэдээ
2023 оны нэгдүгээр сарын 24
Зудын эрсдэл: Хариу арга хэмжээг эрт авч, малчдын амьжиргааг хамгаалах нь туйлын чухал
Зундаа ихэнх нутгаар хуурай гантай, өвөлдөө цас их орсноос өвөлжилт хүндэрч, мал сүрэг ихээр хорогдож, малчдын амьжиргаанд хүндээр тусах эрсдэл өндөр байна.
Иймд Монгол Улсын Засгийн газраас малчдын амьжиргааг дордуулахгүйн тулд эртнээс арга хэмжээ авахад уриалжээ.
“Эмзэг бүлгийн хүмүүст учирч болзошгүй аливаа хямрал, гамшгийн сөрөг нөлөөллийг бууруулахын тулдурьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг эртнээс авах нь нэн чухал” гэж Монгол дахь НҮБ-ын Суурин Зохицуулагч Тапан Мишра олон улсын хөгжлийн болон хүмүүнлэгийн байгууллагуудаас бүрдсэн Монгол дахь Хүмүүнлэгийн багаас зохион байгуулсан уулзалт дээр хэлсэн юм.
Тэрбээр цааш нь “Иймд, Хүмүүнлэгийн баг нь үйл ажиллагаагаа нягт уялдуулан, Засгийн газрын удирдлага дор зудын эрсдлээс сэргийлэх, зудад нэрвэгдсэн өрхөд дэмжлэг үзүүлэх арга хэмжээг үр нөлөөтэй хэрэгжүүлэхэд анхаарч ажиллаж байна” гэв.
Монгол Улсын Засгийн газрын хүсэлтийн дагуу зудыг аль болох хохирол багатай даван туулахад дэм болох хөрөнгө нөөцийг Хүмүүнлэгийн баг дайчлан ажиллаж байна. Тухайлбал, зудад хамгийн ихээр өртөх магадлалтай эмзэг бүлгийн малчин өрхөд малын тэжээл өгөх, бэлэн мөнгөн дэмжлэг үзүүлэхээс гадна эрүүл мэндийн үйлчилгээ зэргийг яаралтай хүргэх чухал юм.
Монгол Улсын Засгийн газрынхийсэн шинжилгээнээс үзэхэд зудын энэхүү хүнд нөхцөл байдал цар тахал болон олон улсын хямралаас үүдэлтэй эдийн засгийн сорилт, мөн өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүн болон түлшний үнийн өсөлтөөр даамжирсаар олон мянган малчин өрх өвөл, хаврыг эрсдэл багатай давахад улам бэрх болгож байна.
Хүмүүнлэгийн багийн хувьд шаардлагатай хөрөнгө нөөцийг дайчлан, Монгол Улсын Засгийн газарт дэмжлэг үзүүлэхэд бэлэн байгаагаа илэрхийлж байна. Түүнчлэн, Хүмүүнлэгийн баг нь байгалийн гамшиг болон хүмүүнлэгийн хямралаас үүдэлтэй цочролыг даван туулах малчдын чадавхыг бэхжүүлэх замаар аливаа гамшгаас урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг авахыг чухалчилдаг.
Зудын эрсдэлийн төлөв 2022 – 2023: 2023 оны 1-р сарын 18-ны байдал, ХҮХЗГ (OCHA) - Microsoft Power BI)
1 of 5
Хэвлэлийн мэдээ
2022 оны арван хоёрдугаар сарын 02
НҮБ-ын Удирдлагын баг хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүстэй зөвлөлдөх уулзалт зохион байгуулав
Монгол дахь НҮБ нь 2023 оноос эхлэн “НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн хамтын ажиллагааны хүрээ” стратегийн баримт бичгийг хэрэгжүүлэх тул энэхүү зөвлөлдөх уулзалт цаг үеэ олсон чухал үйл явдал болохыг НҮБ-ын Суурин зохицуулагч Тапан Мишра нээлтийн үгэндээ онцоллоо.
НҮБ-ын төрөлжсөн агентлагийн удирдлагууд нь цаашид ХБХ-ийн төлөөллийн байгууллагуудтай үр дүнтэй хамтран ажиллах, түншлэлийг бэхжүүлэх, тэдгээр хүмүүсийн эрхийг хангах, хамгаалах, тэдэнд тулгамдаж буй бэрхшээл, сорилтуудыг даван туулахад үр дүнтэй дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор харилцан санал солилцож, мэдээлэл хуваалцлаа.
Энэхүү уулзалтад Ерөнхий сайдын Нийгмийн бодлогын зөвлөх Ч. Ундрахбаяр, НХХЯ-ны Хүн амын хөгжлийн газрын дарга С. Тунгалагтамир болон холбогдох яамд, албаны хүмүүс оролцож, ХБХ-ийн эрхийг хангах талаар Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй бодлого, тэдгээрийн хэрэгжилтийн талаар мэдээлэл өглөө.
Тухайлбал, Ч. Ундрахбаяр Засгийн газрын Шинэ сэргэлтийн бодлогын хүрээнд ХБХ-ийн эрхийг хангахад чиглэсэн тодорхой бодлого, шийдвэрүүдийг танилцуулав. Тэрээр, төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр дамжуулж тусгай хэрэгцээт хүмүүсийн нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх нь чухал болохыг онцлов.
ХБХ-ийн эрхийг хамгаалах олон улсын өдрийг энэ жил “Инновацын шийдлээр хүртээмжтэй, оролцоотой хөгжлийн шийдлийг бий болгох нь” уриан дор тэмдэглэж байгаа юм. Энэ хүрээнд, Ерөнхий сайдын зөвлөх Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй инновац, хөгжлийн шинэ санаачлагуудын нэг болох e-Mongolia цахим системээр дамжуулж төрийн үйлчилгээг тусгай хэрэгцээтэй хүмүүст илүү хялбар, хүртээмжтэй болгох талаар авч хэрэгжүүлж буй зарим арга хэмжээг онцлон дурдав
Түгээмэл хөгжил ТББ-ын тэргүүн Я. Авирмэд НҮБ-ын санаачлагаар 2022 онд Монгол дахь ХБХ-ийн орон сууцаар хангагдах эрхийг хэрэгжилтэд мониторинг хийсэн судалгааны урьдчилсан дүгнэлтийг танилцууллаа.
ХБХ-ийн дийлэнх нь төвийн төвлөрсөн халаалт, дулаанд холбогдоогүй, зөөврийн устай, стандартад нийцээгүй ариун цэврийн байгууламж бүхий орон байранд гэр хороололд амьдарч байгаа нь тэдэнд хямд өртөгтэй орон сууцанд амьдрах нөхцөл хязгаарлагдмал байгааг харуулж байна.
Тэдний нэг төлөөлөл болох Н. Тамирхүү эмзэг бүлгийн иргэдэд ипотекийн орон сууцны хангамж, зээлд хамрагдах болон урьдчилгаа төлбөрийн нөхцөл нь тусгай хэрэгцээт хүмүүст хүртээмжгүй байна гэж онцлов. Орон сууцаар хангагдах эрхийн хэрэгжилт хангалтгүйгээс гадна ХБХ-ийн хөдөлмөр эрхлэх, боловсрол эзэмших боломж хязгаарлагдмал төдийгүй зам тээвэр зэрэг дэд бүтэц тэднийг нийгмийн амьдралд идэвхтэй оролцоход саад учруулж буйг оролцогчид онцоллоо. Тэд, ипотекийн зээлийн хүүг тэглэх, эсвэл 3-4 хувь болгож бууруулах замаар төрийн хэрэгжүүлжбуй бодлогын үр нөлөөг илүү олон хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнд хүргэх зэрэг шийдлийг хөндөн олон тооны санал гаргалаа.
НҮБ-ын төрөлжсөн байгууллагуудын удирдлага ийнхүү ХБХ-тэй уулзаж, зөвлөлдсөнөөр цаашид хэрэгжүүлэх төсөл хөтөлбөртөө тэдний эрхийг хамгаалах, илүү таатай, хүртээмжтэй хөгжлийг дэмжих үйл ажиллагааг тусгах боломжтой болох юм.
Тэдний нэг төлөөлөл болох Н. Тамирхүү эмзэг бүлгийн иргэдэд ипотекийн орон сууцны хангамж, зээлд хамрагдах болон урьдчилгаа төлбөрийн нөхцөл нь тусгай хэрэгцээт хүмүүст хүртээмжгүй байна гэж онцлов. Орон сууцаар хангагдах эрхийн хэрэгжилт хангалтгүйгээс гадна ХБХ-ийн хөдөлмөр эрхлэх, боловсрол эзэмших боломж хязгаарлагдмал төдийгүй зам тээвэр зэрэг дэд бүтэц тэднийг нийгмийн амьдралд идэвхтэй оролцоход саад учруулж буйг оролцогчид онцоллоо. Тэд, ипотекийн зээлийн хүүг тэглэх, эсвэл 3-4 хувь болгож бууруулах замаар төрийн хэрэгжүүлжбуй бодлогын үр нөлөөг илүү олон хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнд хүргэх зэрэг шийдлийг хөндөн олон тооны санал гаргалаа.
НҮБ-ын төрөлжсөн байгууллагуудын удирдлага ийнхүү ХБХ-тэй уулзаж, зөвлөлдсөнөөр цаашид хэрэгжүүлэх төсөл хөтөлбөртөө тэдний эрхийг хамгаалах, илүү таатай, хүртээмжтэй хөгжлийг дэмжих үйл ажиллагааг тусгах боломжтой болох юм.
1 of 5
Latest Resources
1 / 11
Мэдээлэл
2022 оны зургаадугаар сарын 05
Мэдээлэл
2022 оны зургаадугаар сарын 05
Мэдээлэл
2022 оны зургаадугаар сарын 05
Мэдээлэл
2022 оны зургаадугаар сарын 05
Мэдээлэл
2022 оны гуравдугаар сарын 10
Мэдээлэл
2021 оны тавдугаар сарын 19
Мэдээлэл
2019 оны арван хоёрдугаар сарын 05
1 / 11