Өгүүлэл
2025 оны арван хоёрдугаар сарын 17
Тогтвортой хөгжлийн төлөө: Монгол Улс дахь НҮБ 2025 онд
2025 он Монгол Улс дахь Нэгдсэн Үндэстний байгууллагын хувьд ахиц дэвшил, амжилт бүтээлээр арвин жил байлаа. Хийж хэрэгжүүлсэн бүхнийг тоочвол нэлээд урт болох тул цөөн хэдэн онцлох мөчүүдийг энд онцолж байна. НҮБ-ын систем хүний хөгжилд ахиц гаргаж, гамшиг сорилтыг сөрөн тэсвэрлэх чадавхыг бэхжүүлж, тогтвортой, хүртээмжтэй өсөлтийг дэмжихийн төлөө Монгол Улсын Засгийн газар, иргэний нийгэм, хувийн хэвшил болон хөгжлийн түншүүдтэй гар нийлэн ажиллалаа. 2025 оны онцлох амжилтуудаас тоймлон дурьдвал:Эрүүл мэндийн салбарт:Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллага, НҮБ-ын Хүүхдийн сан, НҮБ-ын Хүн амын сан зэрэг байгууллагууд улаанбурхан өвчний дэгдэлт зэрэг нийгмийн эрүүл мэндийн сорилтуудыг даван туулахад дэмжлэг үзүүллээ. Тухайлбал, Хүний папиллома вирусын дархлаажуулалтад өсвөр насны 150,000 гаруй хүүхэд хамрагдлаа. Эх хүүхдийн эрүүл мэндийн төв Зүрхний нээлттэй мэс заслын шинэ тасагтай болсноор хүүхэд, нярайн амь насыг аврах тусламж үзүүлэх, цаашлаад зүрх судасны тусламж үйлчилгээний чадавхыг сайжруулав. Мөн 640,000 гаруй хүүхдийг хэрэхийн гаралтай зүрхний өвчлөлөөс сэргийлэх эрт илрүүлэгт хамруулж, шаардлагатай хүүхдүүдэд эмчилгээг цаг алдалгүй хүргэв. Боловсролын салбарт:НҮБ-ын Боловсрол, шинжлэх ухаан, соёлын байгууллага, НҮБ-ын Хүүхдийн сан чанартай боловсролыг дэмжин ажиллаж, ялангуяа дижитал шилжилтийг ахуилахад дэмжлэг үзүүллээ. “Багийн бага сургууль” хөтөлбөрийн хүрээнд багийн төвүүдэд сургууль байгуулснаар 370 гаруй хүүхэд гэртээ ойрхон суралцаж байна. Түүнчлэн улс даяар 729,000 гаруй сурагч цахим сургалтын үйлчилгээний үр шимийг хүртэв. Цахим шилжилтийг ахиулахад:Цаашлаад, Олон улсын Цахилгаан холбооны байгууллага Монгол Улсын кибер аюулгүй байдлыг бэхжүүлж, бүс нутгийн кибер тогтвортой байдлыг нэмэгдүүлэх зорилгоор Ази Номхон далайн бүсийн “Кибер сургуулилт”-ыг зохион байгуулав. НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрөөс төрийн цахим үйлчилгээний хүртээмж, иргэдийн дижитал ур чадварыг сайжруулж, хиймэл оюуны бэлэн байдлыг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүллээ.Нийгмийн хамгааллын чиглэлээр:Нийгмийн хамгааллын тогтолцоог бэхжүүлэх, ялангуяа хүүхэд болон өсвөр үеийнхнийг цахим орчинд хамгаалахад НҮБ-ын Хүн амын сан, Олон улсын хөдөлмөрийн байгууллага, Олон улсын шилжилт хөдөлгөөний байгууллага хувь нэмрээ орууллаа. Үүний үр дүнд хүүхэд хамгааллын төсөв 20.6 тэрбум төгрөгт хүрч нэмэгдсэн. Мөн 7,900 албан бусаар хөдөлмөр эрхлэгчдийг албан хэлбэрт шилжихэд нь дэмжлэг үзүүлэв. Хэнтий, Булган аймгийн 4,000 гаруй иргэн уур амьсгалын өөрчлөлт, гамшгаас шалтгаалсан нүүлгэн шилжүүлэлтийн үеийн ур чадвар эзэмшсэн төдийгүй гадаад улс орноос 725 иргэд эх орондоо аюулгүй эргэн ирж, суурьшихад нь тусалсан. Уур амьсгалын өөрчлөлтөд зохицох, тэсвэрлэх чадавхыг бэхжүүлэхэд:Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох чадавхыг нэмэгдүүлэх, байгаль орчныг хамгаалах чиглэлээр дараах ахиц гарлаа. Тухайлбал, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрөөс цаг уурын урьдчилсан таамаглал, эрт сэрэмжлүүлгийн чадавхыг сайжруулахын тулд тооцоолох чадвар нь өмнөхөөсөө 16 дахин хурдан, 20 дахин их өгөгдлийн багтаамжтай орчин үеийн өндөр хүчин чадалтай компютерийг Засгийн газарт хүлээлгэн өгсөн. Мөн бэлчээрийн тогтвортой менежментийн арга практикийг нэвтрүүлснээр зорилтот бүс нутагт малчдын орлогыг бууруулахгүйгээр малын тоог 30 хувиар багасгасан.НҮБ-ын Хабитат байгууллагаас Улаанбаатар хотын гэр хороололд шинэ далан, усан сан, ус зайлуулах системийг байгуулсанаар 1,780 орчим өрх үерийн эрсдлээс хамгаалагдлаа.Мөн НҮБ-ын Боловсрол, шинжлэх ухаан, соёлын байгууллага соёлын өвийг уур амьсгал, гамшгийн сөрөг нөлөөллөөс хамгаалах чиглэлээр дэмжлэг үзүүлэв. Эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих чиглэлээр:Эдийн засгийн төрөлжилтийг дэмжих хүрээнд бүс НҮБ-ын Ази Номхон далайн Эдийн засаг, нийгмийн комиссоос бүс нутаг хоорондоо харилцаа холбоог сайжруулж, хил дамнасан төмөр замын тээврийг оновчтой болгож, улмаар цаасгүй худалдааг хөнгөвчлөхөд ахиц гаргалаа.Олон улсын Худалдааны төвийн “SheTrades” санаачилгын хүрээнд эмэгтэй удирдлагатай 50 гаруй компани бүтээгдэхүүнээ экспортлоход зориулсан 1 сая ам.долларын техникийн дэмжлэг хүртжээ. НҮБ-ын Аж үйлдвэр хөгжлийн байгууллагаас цэвэр технологийн инновацийг хурдасгах, ногоон ажлын байр нэмэгдүүлэх шинэ хөтөлбөрийг эхлүүлээ. Мөн НҮБ-ын Хүнс хөдөө аж ахуйн байгууллага нь 2026 оны “Бэлчээр ба Нүүдлийн мал аж ахуйн эрхлэгчдийн олон улсын жил”-ийн нээлтийг дэлхий дахинд эхлүүлж, бэлчээрийн экосистем болон нүүдэлчдийн амьжиргаа тогтвортой хүнсний тогтолцоо, уур амьсгалд тэсвэртэй байдал, биологийн олон янз байдлыг хамгаалахад чухал үүрэгтэйг онцоллоо. НҮБ-ын хөгжлийн хөтөлбөрөөс цэвэр эрчим хүчний шилжилтийг эрчимжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлж, улмаар Улаанбаатарын гэр хороололд 69 өрх нарны эрчим хүчээр ажилладаг халаалтын систем ашиглаж эхлээд байна. Засаглал, хүний эрх, эрхзүйт ёсыг бэхжүүлэхэд:Засаглал, хүний эрх болон хууль сахиулах тогтолцоог бэхжүүлэх хүрээнд Хүний эрхийн дээд комиссарын газраас Монгол Улсад хүний эрхийн хэрэгжилтэд анхаарч ажиллав. Монгол Улс Хүний эрхийн төлөв байдлын илтгэлээ танилцуулж, гишүүн улс орнуудаас 223 зөвлөмжийг хүлээн авлаа.НҮБ-ын Мансууруулах бодис, гэмт хэрэгтэй тэмцэх алба нь ахисан түвшиний сургалт зохион байгуулах, бодит нөхцөлд суурилсан сургалтын байгууламжууд шинээр байгуулах, хилийн боомтуудад агентлаг хоорондын хамтын ажиллагааны нэгж байгуулахад нь дэмжлэг үзүүлэх зэрэг хэлбэрээр Монгол Улсын хил дамнасан зохион байгуулалттай гэмт хэрэгтэй тэмцэх үндэсний чадавхыг сайжруулсан.Мөн НҮБ-ын Дүрвэгсдийн асуудал эрхэлсэн дээд комиссарын газраас Засгийн газрын 25 яам, агентлагийн ажилтнуудад сургалт зохион байгуулж, дүрвэгсдэд үзүүлэх хамгаалалт, үйлчилгээ болон хүмүүнлэгийн дэмжлэгийг сайжруулах чадавхыг нэмэгдүүлсэн. Эцэст нь, 2025 он бидний хувьд НҮБ-ын 80 жилийн түүхт ойг хамтдаа тэмдэглэсэн чухал жил байсныг онцлон тэмдэглэе. Энэ бол бидний нэгдмэл үнэт өв, хамтын хариуцлагыг тодотгосон түүхэн үйл явдал байлаа.Улиран одож буй 2025 он бидний хувьд ахиц дэвшил, бат түншлэл, хүсэл зорилгоор хөтлөгдсөн жил байлаа. Ирж буй 2026 онд бид хэнийг ч хөгжлөөс орхигдуулахгүй гэсэн тууштай зорилго, хамтын ажиллагаагаа улам өргөжүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Ирэх 2026 онд Монгол Улс Цөлжилттэй тэмцэх НҮБ-ын конвенцын талуудын 17 бага хурлыг эх орондоо зохион байгуулна. Энэ нь Монгол Улсад зохион байгуулагдах хамгийн том олон улсын арга хэмжээ бөгөөд НҮБ-ын зүгээс уг хурлыг амжилттай зохион байгуулахад бүх талын дэмжлэг үзүүлэх болно.Монгол Улсын Засгийн газар, орон нутгийн иргэд, хөгжлийн түншүүдтэй хамтран Монгол Улс дахь НҮБ-ын Удирдлагын багаас Монголын ард түмэнд илүү хүртээмжтэй, тогтвортой ирээдүйг бүтээхэд хувь нэмрээ оруулахаар ажиллахаа илэрхийлж байна.Tа бүхэн ирж буй 2026 ондоо эрүүл энх, амар амгалан байж, цэцэглэн хөгжих болтугай.Шинэ жилийн мэнд хүргэе!